Cinema Vooruit
Dinsdagavond organiseerde het Davidsfonds de Nacht van de Geschiedenis in heel Vlaanderen. Het thema was textiel. Uiteraard kon Gent niet achterwege blijven, het programma was dan ook meer dan gevuld. Ik ging een kijkje nemen in het AMSAB-ISG waar Cinema Vooruit in première ging.
Het AMSAB-ISG beschikt over een groot archief aan filmfragmenten. Meestal worden die gebruikt in allerlei documentaires. Soms gebruiken documentairemakers slechts een fractie van de audiovisuele getuigenis. De kwaliteit van de filmfragmenten is niet altijd even goed. AMSAB-ISG heeft de ambitie om diverse filmfragmenten en reportages te restaureren als ook te digitaliseren. Met Cinema Vooruit willen ze het filmmateriaal ook met het grote publiek delen en zo de traditie van de filmprojectie in de Vooruit uit de jaren dertig-vijftig verderzetten. In de kelder werd een knusse ruimte ingericht met cinemastoeltjes en een groot scherm. In de andere ruimte werd een kleine exporuimte ingericht met foto’s die verband houden met de geprojecteerde films.
Dinsdagavond stonden vier kortfilms op het programma. Elk op hun manier geven ze een idee van de geschiedenis. We begonnen met een stille film over de loting uit 1926. Het scenario voor deze film is van de Luikse auteur en volksvertegenwoordiger Lekeu. Tot 1909 werd door loting bepaald wie naar het leger moest. Het feit dat welstellende burgers hun lot konden afkopen werd door de socialisten aangeklaagd. Bovendien duurde de legerdienst toen nog vier jaar, wat in vele arbeidersmiddens een serieus verlies aan inkomsten betekende. Het fictieve verhaal wordt met de nodige dramatiek door het toneelgezelschap Merlan-Jolet vertolkt.
De publiciteitsfilm Dagblad Vooruit geeft niet enkel een beeld van de jaren dertig, maar ook een blik op de redactie van het Dagblad. Het hoofd van de cultuurrubriek van de kant Paul-Gustave Van Hecke schreef het scenario. De film is een pareltje omwille van de geavanceerde montagetechnieken, maar is ook dringend aan restauratie toe. De 20 minuten durende film Enkele bladzijden uit onze geschiedenis is een propagandafilm uit 1950. De film hekelt de rol die Leopold III gespeeld heeft tijdens de tweede wereldoorlog en maakt hierbij gretig gebruik van archiefbeelden om het contrast tussen de lijdende bevolking en de levenswijze van de vorst te illustreren. Als uitsmijter werden we getrakteerd op Aan wat jonge meisjes dromen, een publiciteitsspotje van 2 minuten. Paula Semer speelt één van de hoofdrollen om de tombola Emile Vandervelde te promoten. De tombola werd jaarlijks georganiseerd om de partijkas van de Belgische Socialistische Partij te spijzen.
Tussen de films werden de reclameboodschappen uit de echte cinema Vooruit geprojecteerd. Stuk voor stuk mooie getuigenissen aan het belang van de coöperatieve en een streling voor het oog voor liefhebbers van oude affiches. Woorden als volksverheffing doen nu enigszins vreemd aan. Het tempo van de film ligt ook een stuk lager dan we nu gewoon zijn. Maar dit wordt ruimschoots gecompenseerd door het tijdsbeeld dat op die manier tot leven wordt geroepen. Voor de gelegenheid kregen we een glas en ijspralines aangeboden in de pauze tussen de films. Hoeveel nostalgie kan een mens aan op één avond.
Cinema Vooruit loopt tot in november. De voorstellingen zijn gratis, hou zeker de site van AMSAB-ISG in de gaten voor de programmatie.
© 2009 GENTBLOGT VZW
Is het mogelijk om een volledig overzicht van het in de Leopold III-film vertoonde materiaal te verkrijgen?
Bij voorbaat dank voor uw antwoord.
Mijn adres is: Dina Appeldoornstraat 5 II
1076 AW Amsterdam.
U neemt hiervoor best rechtstreeks contact met AMSAB-ISG, hier vindt u het contactformulier: https://www.amsab.be/index.php?option=com_contact&catid=57&Itemid=87
Allicht kan Mark Eyskens hier beter op antwoorden daar hij ook altijd vraagt om volledige overzichten als zijn vader Gaston Eyskens in het geding is.
De Heer Masset zou ook contact kunnen opnemen met het SOMA in Brussel.
Ik meen te weten dat Christine Somerhausen hier indertijd onderzoek naar heeft verricht.