RSSVan lang geleden – Wereldtentoonstelling
U weet onderhand wel dat wij op de redactie af en toe vragen betreffende ons roemrijk verleden binnenkrijgen. U ziet deze vragen hier af en toe ook passeren, want wij willen onze notoire Gent-kenners hun plezier niet ontnemen. Bovendien hebben wij zeker ook de wijsheid niet in pacht en zijn wij ook nieuwsgierig naar het antwoord op de gestelde vragen.
Hieronder ziet u een prent van Armand Heins uit 1917, bewaard in het MIAT:
Onlangs stuurde Bart ons daar een vraag over door.
Beste,
Ik was vandaag in het MIAT en op het gelijkvloers was er een tentoonstelling over Armand Heins, etser, lithograaf en drukker. Mijn aandacht viel op een tekening van hem over de wereldtentoonstelling van 1913. Het was een kaart van de terreinen van de tentoonstelling. Ongeveer ten hoogte van waar nu het kleine parkje tussen de Kortrijksesteenweg en de Onafhankelijkheidslaan ligt (niet ver van het station) stond een toren, die mij deed denken aan het belfort. De toren trok mijn aandacht omdat hij buitenproportioneel hoog was op de kaart, in vergelijking met de gebouwen errond. Ik heb op internet gezocht naar de toren, maar kon er geen foto’s of informatie van vinden. Is er soms iemand van jullie die meer weet over de toren? Ik wou een foto nemen van de kaart, maar de batterijen van mijn fototoestel waren helaas plat. Op het internet heb ik wel nog een afbeelding gevonden van de kaart.
Vriendelijke groeten,
Bart Tierens
Heeft iemand een idee?
© 2010 GENTBLOGT VZW
Op de Facebook pagina “Gent: foto’s uit de jaren stillekes” staan een aantal prenten van de Wereldtentoonstelling Gent 1913 (zie link:
https://www.facebook.com/?ref=home#/pages/Gent-Fotos-uit-de-jaren-stillekes/227442088235?ref=sgm ). Misschien kan je daar vinden wat je zoekt. Veel succes!
Ik denk dat die toren nooit gebouwd is….
Zal gewoon een fantasietje van Armand Heins geweest zijn, vermoed ik.
Spijtig dar Armand Heins niet meer gewaardeerd wordt. Hij was deels visionair en anderzijds zeer realist. er is onlangs eenmooi biographie over hem verschenen. Ook daarin ziet men hem meer als vakman dan als creatief kunstenaar. Men mag hem ook niet vergelijken met Jules De Bruycker, ondanks sommige de gemeenschappelijke liefde voor ons autentiek Gent.
De toren, die disproportioneel groot weergegeven is, is, me dunkt, inderdaad de belfort-toren, maar dan van ‘Oud Vlaanderen’. In dat deel van de wereldtentoonstelling werd de ‘glorie van het Belgische verleden’ terug opgeroepen door de gebouwen ‘in middeleeuwse of renaissancestijl’. Meer over de wereldtentoonstelling o.a. in:
A. CAPITEYN, Gent in Weelde herboren. Wereldtentoonstelling 1913, Gent, 1988
E. DE KEUKELEIRE, De wereldtentoonstelling van 1913 te Gent, 1896-1920. Gent : De Keukeleire, 2004.
Belforttoren
https://gentblogt.webs.com/37%20%20Wereldexpositie%201913.jpg
En Veille Flandre was een fake-dorp op de wereldtentoonstelling terwijl het centrum toch niet zover was?
Dit fake-dorp gaf wel een totaal overzicht van de typische architectuur van gans Vlaanderen, met bestaande voorbeelden van zowel van Gent, Ieper, Brugge als van enz.
https://gentblogt.webs.com/50%20Wereldexpositie%201913.JPG
Hoe “visionair” Armand Heins was, wordt na een eeuw duidelijk. Die toren komt er langs de Kortrijksesteenweg, iets verderop in de lus van de verkeerswisselaar E40/The Loop.
Ik ben vorige week zondag naar de tentoonstelling in het Miat geweest en werd daar rondgeleid door de persoon die verantwoordelijk was voor de selectie van de stukken. Zij wist te vertellen dat het inderdaad de toren van het Belfort is die Armand Heins heeft afgebeeld. In zijn visie van de wereldtentoonstelling prijkte een replica van deze toren bij de ingang van de tentoonstelling. Merk in deze context op dat het schilderij reeds dateert van jaren voor de uiteindelijke tentoonstelling (1907 als ik me niet vergis, helaas moeilijk te zien op de afbeelding op de website, maar dus zeker niet 1917 zoals het bijschrift luidt). Terwijl heel wat zaken effectief zijn gebouwd zoals Armand Heins het lang op voorhand bedacht, is de replica van het Belfort er nooit gekomen.
“is er nooit gekomen…” ???
Is de postkaart van Maybe dan “vals” ?
Merk wel dat Oud Vlaanderen niet aan de ingang gesitueerd was, maar een stuk verder op de Kortrijkse steenweg, in de doodlopende straat tussen de St. Pietersaalststraat en de Pacificatielaan.
Plan.
Vals? Hoe kom je erbij!
Op bijgaande postkaart staat nogmaals het Belfort en zelfs het kasteel van Egmont dat nog altijd staat in Zottegem en er dienst doet als bibliotheek.
https://gentblogt.webs.com/1101299097.jpg
Hier in de link staan de afbeeldingen van enkele gebouwen (uit archief van GentBlogt) maar geen “nieuwe” toren te zien…
https://www.gentblogt.be/2009/12/30/1913
Die zegels kunnen toch geen uitsluitsel geven of het er een replica van het Belfort stond op de wereldtentoonstelling.
De vele postkaarten wel.
De replica heeft niet de gekende ijzeren bekroning noch de hedendaagse van arch. Varewijck. Aangezien deze de architect was van Oud-België mag de bekroning op de wereldtentoonstelling misschien beschouwd worden als een soort van model, dat nadien verworpen werd voor definitieve uitvoering op het Sint-Baafsplein.
Ik bezocht ook de tentoonstelling rond Armand Heins In het MIAT. En inderdaad, ook deze tekening trok mijn bijzondere aandacht. Het lijkt me in ieder geval een denkoefening die de tentoonstelling vooraf ging, en zeker niet de reële toestand zoals uiteindelijk uitgevoerd in 1913.
Niet de belforttoren maar de grote hoofdingang zal zich op die plek aan de Kortrijkse Steenweg bevinden, met voor de gevel zes beelden van stieren.
Wat de sectie Oud-Vlaanderen betreft, die zich dus een stuk verder op de Kortrijkse Steenweg bevond, vond ik een gedetailleerde beschrijving in het bijblad van de Gazette Van gent van 26 april 1913. Valentijn Vaerwyck zorgde hier voor een schilderachtige verzameling torens en gevels van “Fransch, Belgisch en Zeelandsch Vlaanderen”. Met onder andere een belforttoren zoals Maybe hier op verschillende prentkaarten reeds aangaf. Deze toren heeft niks vandoen met ons eigen Gents belfort, maar is gebaseerd op het belfort van Béthune.
https://www.noordfrankrijk-toerisme.com/tourisme/belforten-in-nord-pas-de-calais1.html
Nog even vermelden dat er naast Oud-Vlaanderen er ook een “Village Moderne” was (Begin Oudenaardse Steenweg, vlakbij de Sterre).
Ook de situatie van het Citadelpark is duidelijk een toestand zonder het centraal gelegen “Feest-en Hofbouwpaleis”. Merk ook het Museum van Schone kunsten op, volgens de toestand van 1902. Immers in het kader van de wereldtentoonstelling zal het museum bijna verdubbelen van oppervlakte door de bouw (1911) van twee halfcirkelvormige uitbreidingen links en rechts en door de langwerpige u-vormige vleugel aan de Hofbouwlaan rond de oorspronkelijke halfcirkel. De binnenplaats tussen de uitbreiding en het oorspronkelijke gebouw is bij de laatste renovatie (2003)omgevormd tot een overdekte receptieve ruimte.
Die gebieden, nu Frans grondgebied, maakten die vroeger geen deel uit van Vlaanderen? Zou verklaren waarom voor dit ontwerp gekozen werd.
Goed gevonden Erwin!
https://gentblogt2.webs.com/Belfort%20vergelijking%20Gent%20Bethune.jpg