Bibliotheek van de toekomst: de winnaars

woensdag 9 juni 2010 17u05 | Michel Vuijlsteke | 51 reacties
Trefwoorden: , , .

De kogel is door de kerk: het Catalaans-Vlaamse vennootschap RCR Aranda Pigem Vilalta arquitectes (Girona) en Coussee & Goris architectenvennootschap bvba (Gent) ontwerpt de bibliotheek van de toekomst aan de Waalse Krook.

Krook Bibliotheek van de toekomst: zicht vanop de Kuiperskaai

Het project De Waalse Krook is een van de belangrijkste innovatieve projecten in hartje Gent. Vanuit stedenbouwkundig oogpunt wil men de site tussen de Walpoortstraat, de Ketelvaart, de Nederschelde, de Lammerstraat en het begin van de Sint-Pietersnieuwstraat, die er nu fel verwaarloosd bijligt, volledig renoveren en een nieuwe invulling geven. Twee gebouwen zijn daarbij essentieel: het voormalig Wintercircus en de nieuwbouw waarin de Bibliotheek van de Toekomst en het Centrum voor Nieuwe Media zullen worden ondergebracht.

De site heeft de ambitie om een dynamisch kruispunt te zijn waar kennis en innovatie centraal staan. In het voormalig Wintercircus, dat eigendom is van AG Stadsontwikkelingsbedrijf en dat door SOB volledig gerenoveerd wordt, zullen een aantal partners worden ondergebracht die actief zijn op het vlak van onderzoek, participatie en kenniseconomie. Thematisch vormen zij een eenheid met de Bibliotheek van de Toekomst en het Centrum voor Nieuwe Media, die in de nieuwbouw gehuisvest worden.

Krook Nieuw plein: Korianderstraat – Platteberg

Het openbaar domein en de kades worden volledig heraangelegd. Er ontstaan meerdere pleinen met verschillende sferen en de relatie met het water rondom de site wordt hersteld. Twee bruggen voor voetgangers en fietsers zullen de site ontsluiten en nieuwe, aangename wandel- en fietsroutes creëren in de binnenstad.

Omwille van het bijzondere karakter van deze architecturale opdracht werd de Vlaamse Bouwmeester eind 2007 gevraagd om een ontwerper aan te stellen via de selectieprocedure Open Oproep.

Alle betrokken partners hadden grootse ambities en een omvangrijk programma voor de site in en rond het voormalige Wintercircus. Daarom stelde Vlaams Bouwmeester Marcel Smets voor om een grondig onderzoek uit te voeren naar de ruimtelijke en financiële haalbaarheid van de opgave. Op die manier wilde hij vermijden dat het project de draagkracht van de site zou overstijgen. Het ontwerpend onderzoek van Abscis Architecten en de financiële haalbaarheidsanalyse van Bopro hebben geleid tot een realistische en geïntegreerde formulering van de opdracht voor de ontwerpers.

Via de Open Oproep werd de opdracht internationaal gepubliceerd in de zomer van 2009. Honderd gerenommeerde ontwerpers uit binnen- en buitenland schreven in. Rekening houdend met de ambitie van de vijf partners, met de specifieke samenstelling van de ontwerpteams, met hun referenties en motivatie, stelde de Vlaamse Bouwmeester een selectie van topkandidaten voor aan de opdrachtgever, de cvba Waalse Krook, die uiteindelijk vijf teams selecteerde. Op 23 oktober 2009 kregen de vijf bureaus de opdracht om een voorstel van masterplan te maken voor de site Waalse Krook en een ontwerp voor de nieuwe Stedelijke Openbare Bibliotheek en het bijbehorende Centrum voor Nieuwe Media.

Dankzij de goede projectvoorbereiding en de ambitieuze selectie kon de opdrachtgever kiezen uit vijf sterke ontwerpvoorstellen.

De Raad van Bestuur van de cvba Waalse Krook kende op 8 juni de ontwerpopdracht definitief toe aan de tijdelijke vennootschap RCR Aranda Pigem Vilalta arquitectes (Girona) en Coussee & Goris architectenvennootschap bvba (Gent).

Krook Inkomhal: zicht vanop het gelijkvloers

Het voorgestelde ontwerp van het winnende bureau vertrekt vanuit een zeer sterke relatie tussen het nieuwe gebouw en de verschillende componenten in de ruimere omgeving. Het is een zeer horizontaal ontwerp, opgebouwd uit verschillende niveaus die elk een verschillende functie hebben. De nieuwbouw bevat bovendien een ‘kreuk’ waardoor ter hoogte van Korianderstraat en Platteberg een nieuw openbaar plein ontstaat. Op het plein, in de kern van de site, sluiten een aantal publieke functies aan: auditorium, restaurant, … die ervoor zorgen dat het plein continu gebruikt wordt. Op dat niveau vinden we de jeugdbibliotheek waar kinderen op een ongedwongen en autonome manier kunnen vertoeven.

Op het niveau daarboven vinden we een tweede, verhoogd plein dat rechtstreeks aansluit op de nieuwe bruggen en op die manier snelle verbindingen naar de rest van de stad realiseert. Het grote plein aan de voorkant dient als toegangsplateau, dat tegelijk ook de link zoekt met het jaagpad en het water. Het gebouw is lang, om de lichtinval zo optimaal mogelijk te kunnen benutten. Er is een grote leeskamer gesitueerd aan de gevelkant, waardoor meteen duidelijk wordt dat dit gebouw een bibliotheek is. Op de verdiepingen daarboven bevinden zich de kennisbibliotheek, de cultuurbibliotheek en het Centrum voor Nieuwe Media.

Krook Grote leeszaal

Op het vijfde en bovenste niveau zijn de verschillende kantoren voorzien.
Volgens de ontwerpers past het gebouw in Gent op verschillende manieren: ”Gent is geen hoogbouwstad, maar heeft wel een aantal opmerkelijke torens. Als we op deze plek het bouwprogramma zouden clusteren in een hoogbouw, dan zou er heel wat lege ruimte rond dit gebouw ontstaan. Dan zou een Gentse karakteristiek verloren gaan. Een tweede reden is dat de bebouwing langs het water een specifieke schaal vereist. Het beeld langs de rivier is meer divers dan in het straatbeeld. Er moest ook een tijdloos gebouw ontworpen worden, vandaar de keuze om geen icoon te maken. Daarnaast is de leeszaal als een poort naar de stad opgevat. Het gebouw op zich heeft dan weer een aantal balkons gericht naar de stad. Wat betreft de afstand tot het water wilden we meer ruimte creëren tussen het gebouw en de stad.”

De open blik op de toekomst wordt niet vertaald in een architectuur die bulkt van gimmicks en technologische hoogstandjes. Terecht hebben de ontwerpers ervoor geopteerd om de focus op innovatie en technologische vernieuwing te vertalen in een gebouw dat vooral faciliterend en open wil zijn. Het is perfect geïntegreerd in het stedelijk weefsel, uitnodigend en laagdrempelig. Daarmee geven ze aan dat kennis en knowhow integraal en naadloos deel uitmaken van onze leefwereld, beschikbaar zijn voor iedereen en zich niet opdringen maar discreet verleiden.

Gunningscriteria

Het Catalaans-Vlaamse bureau voldeed het best aan de verschillende gunningscriteria die de beoordelingscommissie had opgesteld. Deze commissie adviseerde de Raad Van Bestuur van de cvba Waalse Krook in haar keuze van ontwerpbureau en voorstel van ontwerp.

De ingediende architectenbureaus en hun voorstellen werden beoordeeld op basis van vijf criteria, hierna in dalende wegingsfactor (van 5 naar 1) opgesomd:

  • Concept- en visievorming (5)
  • Kostenbeheersing (4)
  • Duurzaamheid (3)
  • Procesbereidheid (2)
  • Realisatietermijn (1)

Belangrijkste criterium was de kwaliteit van de concept- en visievorming en het ontwerpend onderzoek op het vlak van landschapsinrichting, stedenbouw, architectuur, interieurinrichting en kunst gerelateerd aan de ambities en verwachtingen van de opdrachtgever. De nadruk bij de beoordeling lag voornamelijk in de toetsing van het ontwerp aan de interrelatie tussen “de open ruimte” enerzijds, en de “architectuur” anderzijds en aan de integrale conceptuele benadering van het nieuwbouwproject.

Krook Luchtfoto

De andere criteria waren de kostenbeheersing qua honorarium en projectkost, de aandacht voor een globale aanpak van duurzaamheid op het vlak van bouw en exploitatie, de procesgerichtheid en procesbereidheid en ten slotte de realisatietermijn.

RCR Arquitectes en Coussee & Goris scoorden op verschillende criteria het hoogst waardoor het in vergelijking met de andere voorstellen het best beantwoordde aan de ambities en de verwachtingen van de cvba Waalse Krook. Een passage uit het juryverslag met betrekking tot het eerste gunningscriterium:

Het concept weet de correcte atmosfeer te creëren die een ‘Gentse’ bibliotheek wil oproepen: sereen, rustig, grondig, respectvol en toch maximaal uitnodigend tot ontmoeten. Het juiste evenwicht tussen gewoel en rust, tussen lawaai en stilte, tussen ontspanning en concentratie, tussen dynamiek en ernst… wordt in dit lyrische concept bereikt. Dit atypische concept betekent absoluut een vernieuwende architecturale approach van de belichaming van de bibliotheek als maatschappelijk begrip; incorporeert ondubbelzinnig een grote culturele duurzaamheid en zal zich positioneren wat zijn intelligente, communicatieve en onderzoeksdimensie betreft.

Timing

De realisatie van het nieuwbouwproject, van ontwerp tot uitvoering, zal vijf jaar in beslag nemen. Vanaf 2012 zullen de nieuwbouwwerken op de site starten. De opening van de Bibliotheek van de Toekomst en het Centrum voor Nieuwe Media wordt gepland in het najaar 2015.

Budget

Met de bouw van deze nieuwe bibliotheek en het Centrum voor Nieuwe Media is een totaalinvestering van € 64.457.742 gemoeid. De Stad Gent komt tussen voor € 14.538.284, de Provincie Oost-Vlaanderen betaalt € 10.000.000, de Universiteit Gent komt tussen voor € 7.459.729 en het IBBT draagt eveneens € 7.459.729 bij. De Vlaamse Overheid subsidieert ten slotte het project voor een bedrag van € 25.000.000.
Een belangrijk pluspunt van het winnende ontwerp is dat de raming binnen de netto gebudgetteerde bouwkost blijft, waardoor er een voldoende grote en geruststellende marge is om prijsstijgingen en onvoorziene kosten op te vangen.

Tentoonstelling in de Stedelijke Openbare Bibliotheek

Gentenaars en andere geïnteresseerden kunnen alvast kennismaken met het ontwerp van het winnende bureau, evenals met de andere ingediende voorstellen, vanaf zaterdag 3 juli tot en met maandag 26 juli in de Achilles Muschezaal van de hoofdbibliotheek Zuid. Meer informatie volgt.

Bron: persbericht

© 2010 GENTBLOGT VZW

51 reacties »

  1. Reactie van Ken

    Men had ons toparchitectuur beloofd, eindelijk ging in Gent een cultuurtempel herreizen aan de hand van toparchitect. Ik kan enkel constateren dat dit niet gelukt is. De reden hiervoor zou ik graag willen weten (budget?), althans waren 3 internationale toppers (oa Toyo Ito, UNStudio) geselecteerd tussen de 5 architectenbureaus om de finale plannen te ontwerpen. Ik wil het Belgische duo niet afvallig zijn, omdat dit ontwerp naar Belgische normen wel geslaagd is, maar internationaal blijft dit echter beneden de vooropgestelde grens steken. Het is en blijft een unieke plaats om een bouwwerk neer te zetten: het water, de zogenaamde kreuk (krook), een ontmoetingsplaats, dit allemaal zou toch meer creativiteit mogen opleveren ipv deze strakke lijnen die mij nu tegemoet komen. Conclusie: het is geen slecht gebouw, maar internationaal zal dit niet meetellen. Ook de internationale geschreven pers zal dit ontwerp links laten liggen. Ik zie geen horden toeristen afzakken om dit gebouw te komen bewonderen. Gent 2020 iemand???

  2. Reactie van Tine

    Er moest ook een tijdloos gebouw ontworpen worden, vandaar de keuze om geen icoon te maken.

    Dat vind ik nu net jammer. Ik had gehoopt op een echt icoon, een echte blikvanger op die plaats. Iconen zijn net enorm tijdloos. Het operagebouw in Sydney is gebouwd in de jaren 50, maar ik denk niet dat mensen het nu ouderwets vinden. Wie vindt de Eiffeltoren passé?

    ‘k Vind het winnende ontwerp best wel mooi, die leeszaal lijkt heel erg leuk. Maar ‘k had toch op iets meer gehoopt, iets dat internationale uitstraling zou hebben en in de toersitengidsen van de stad zou terechtkomen.

  3. Reactie van Amaury Henderick

    Ik ben het helemaal met je eens Tine. En met Ken ook: ja, dit voorstel is een goed ontwerp, en ja ik snap de motivatie volledig – maar ik onderschrijf ze niet. Men belooft heel de tijd een spraakmakend ontwerp met een blik op de wereld, maar op het einde krabbelt de jury plots terug en beslissen ze te gaan voor “een sereen ontwerp”.

    En dat terwijl de vorige wedstrijd voor de Krook toch wel duidelijk heeft aangetoond dat het publiek voor een keer écht zat te wachten op een blits ontwerp met kloten aan het lijf!

    • Reactie van jos tavernier 

      volledig eens met de vorige opmerkingen, men wil het in Gent dus niet kunnen of is het durven?De leeszaal zelf vind ik wel geslaagd.Helaa zal men weer met heel wat argumenten komen aandraven om te bewijzen dat hier het maximum heeft uitgehaald, rekening houdend met het beschikbare budget, maar het blijft een brave oplossing en een beetje durf had hier toch wel gemogen.Weer een kans verkeken,gelukkig is er nog de “Stadshal” ( grapje :-))

      • Reactie van Amaury Henderick

        Het is vooral “niet durven”. Het budget liet perfect toe om wat toeters en bellen te bouwen. Volgens de vrijgegeven documenten zou het ontwerp van Coussée en Goris een dikke 35 miljoen euro kosten. Geen astronomisch bedrag, maar vooral: dat is amper meer dan de helft van het totaalbudget! Ze kunnen dan maar beter zien dat den overschot gaat naar een vlekkeloos verloop van het project en een heel degelijk voorstel voor de openbare ruimte en voor het Wintercircus…

  4. Reactie van Yves

    Ik ben benieuwd om vanaf 3 juli meer details te zien. Deze (kleine) tekeningen geven ook mij geen esthetische bevrediging, maar afwachten.. . Liever een prima functionele bib zonder sterallures dan een sterrengebouw met grote functionele fouten. Ik hoor van gebruikers van culturele sterarchitectuur van Koolhaas en Nouvel en van de opera van Sydney dat ze duur zijn in onderhoud, en niet praktisch om in te werken.
    Belangrijke zorg: kan zo’n immense glazen hal vol glas en beton ook “stil” zijn?

    • Reactie van Amaury Henderick

      Voor grotere beelden kan je simpelweg klikken op de foto’s in bovenstaande tekst.

      Hetzelfde kan je ook doen op de discussiethread over hetzelfde onderwerp op SSC: klik

  5. Reactie van niet weerhouden deelnemer

    bouwbudget was geplafonneerd op 43 miljoen Euro.
    aan het totale project zijn uiteraard nog andere kosten verbonden voor verwerving van gronden, bouwrijp maken, aanleg van het openbaar domein, erelonen, verzekeringen, ..

    De stad heeft bij de opmaak van de wedstrijd een zeer sterke budgetcontrole gevraagd, wat uiteraard als bestuur een belangrijke focus moet zijn.
    Het is nu helaas echter zo dat de overheid niet altijd op een duidelijke manier communiceert over bouwbudgetten en totaalinvesteringen. Dit is niet hetzelfde en de eerste zijn steevast beduidend kleiner dan de tweede.

    Het winnende ontwerp zal iets meer gaan kosten dan 35 miljoen omdat het functioneel nog wat m² te weinig heeft, die in het uit te werken voorontwerp wel zullen worden voorzien.

  6. Reactie van dirk

    Inderdaad, op zich boeiende architectuur. Doch nog altijd vrij provinciaal. En de spaanse invloeden zijn wel erg duidelijk. En was de jury nu ook niet erg mager? De duiven van de gentse zuid zijn naar verluid dan wel weer erg enthousiast… Hopelijk werken ze het voorontwerp verder verstandig uit…

  7. Reactie van Lec

    Voor wie geïnteresseerd is, een klein overzichtje van vorige prestaties en websites van de inzenders alhier.

  8. Reactie van Michel Vuijlsteke

    Ik vind het mooi, voor zover dat kan gezien worden op deze allereerste voorstudies. Warm, en op maat van Gent. Geen megalomaan bakbeest waarbij de Vooruit en het Wintercircus in het niets verzinken. Een fijne echo van boeken in het profiel, ook.

    Ik hoef geen spraakmakend ontwerp. Een degelijk ontwerp op mensenmaat is al lang genoeg voor mij. Architecten die meer ambachtslui dan artiesten zijn, dat zijn architecten die ik graag zie.

    • Reactie van Liesbet

      Helemaal mee eens. Het moet in de eerste plaats een mens- en gebruiksvriendelijke bibliotheek zijn, geen toeristische attractie.

  9. Reactie van marc

    ik lees vooral veel dure woorden :-) Gebouw ziet er inderdaad “warm en op maat van Gent” uit. Waar ik meer benieuwd naar ben is het aspect duurzaamheid. Ergens meer info daarover?

    • Reactie van Michel Vuijlsteke

      Uit het beknopt verslag van de beoordelingscommissie:

      Dit goed uitgewerkt voorstel, zelfs op het niveau van het masterplan, bevat sterke stedenbouwkundige opties om het geheel van de Krook tot een optimaal functionerend stadsdeel te maken met veel kwaliteiten ook op de langere termijn. Het concept van het gebouw voor de bibliotheek en Centrum Nieuwe Media draagt een flexibiliteit en “langdurigheid” in zich zodat het zonder moeite nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen kan opnemen zonder dat het functioneren van de omgeving daaronder zal lijden. Kortom zowel op masterplanniveau als op gebouwniveau onderscheidt dit voorstel zich door een hoge “culturele duurzaamheid”.

      Op gebouwniveau zijn alle aspecten betreffende duurzaam bouwen intrinsiek aanwezig maar nog niet echt concreet afleesbaar.

      Conclusie: uitstekend

      “Uitstekend” komt overeen met een score van 9 op 10. Dit waren de criteria in het kort:

      Het is de uitdrukkelijke ambitie van het stadsbestuur en de bouwheer om het stadsdeel de Krook op een duurzame wijze te ontwikkelen. Concreet betekent dit dat de bestaande ruimtelijke structuur en de ruimtelijke kwaliteit van het stedelijk weefsel (zoals aangegeven in de projectdefinitie en de mondeling toelichting aan de ontwerpteams) het uitgangspunt vormt voor de stedenbouwkundige opties van het geheel van het Wintercircus, de nieuwe bibliotheek en Centrum Nieuwe Media, de publieke ruimten en de eventuele nieuwe bebouwing.

      De programmatische invulling, de positionering en de vormgeving van de verschillende stedenbouwkundige onderdelen zijn daarbij zodanig geconcipieerd dat een kwaliteitsvolle ruimtelijke structuur wordt gecreëerd die optimaal en langdurig zal functioneren en nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen kan opnemen zonder daarbij aan ruimtelijke kwaliteit te verliezen. Dit aspect van “culturele duurzaamheid” gaat vooraf aan de noodzaak om ook op gebouwniveau de principes van duurzaam bouwen en beheren toe te passen.

      Voor dit laatste kan vooral naar de duurzaamheidscriteria uit de internationale certificatiesystemen en de duurzaamheidsmeter van de Stad Gent worden verwezen. De synthese van de beoordeling inzake het duurzaam bouwen en het duurzaam beheer is opgenomen in de beoordeling “op gebouwniveau”.

      De beoordeling van dit criterium is gebeurd vanuit deze ruime (integrale) benadering van duurzaamheid en is gebaseerd op het geheel van de ingediende documenten, de presentatie en het advies “Duurzaamheidsanalyse schetsontwerpen Open Oproep 1801 Waalse Krook”.

      • Reactie van Tine

        Voor dit laatste kan vooral naar de duurzaamheidscriteria uit de internationale certificatiesystemen en de duurzaamheidsmeter van de Stad Gent worden verwezen.

        m.a.w. maximum K30 als K-peil. Voor een gebouw van die grootte is dat zeer gemakkelijk haalbaar. Hopelijk gaan ze iets verder.

        • Reactie van ely

          Duurzaamheid wordt niet alleen bekeken vanuit K -, E -en andere peilen . Je moet ook kijken naar de mogelijke after-bestemming . En net op dat vlak scoort het project .Ik ben ervan overtuigd dat dit achteraf een perfect appartementscomplex kan worden .

      • Reactie van marc

        merci Michel

  10. Reactie van Peetie

    Schot in de zaak – hoera!

  11. Reactie van stephan

    Gemiste kans! Ben zeer teleurgesteld: had wel iets krachtigers verwacht voor Gent, bvb. Ito…

    • Reactie van hilde

      ze hebben in brugge toch al een wasstraat! ik vind dit een mooi ontwerp, laat maar komen die bib!

  12. Reactie van gr

    Dit is een duidelijk staaltje van de gekende middelmatigheid die het Vlaamse architectuur landschap beheerst. Voor alle duidelijkheid, dit ontwerp is goede architectuur, van een degelijk niveau, maar het is onvoorstelbaar middelmatig. Dit ontwerp zal niemand doen opkijken, brengt niets bij aan een internationaal discours over architectuur, en zal zeker niemand naar Gent lokken. Het is zo volstrekt voorspelbaar en binnen de lijntjes dat je er zelfs geen discussie over kan voeren…
    Weer een gemiste kans…

    • Reactie van Pieter

      De reacties hier zijn vooral een duidelijk staaltje van de gekende zagen op blog commentaren.

      Kan ‘t eigenlijk ooit goed zijn? Dat stuk van Gent ligt er al jaren te verloederen en verkrotten, ze gaan eindelijk in gang schieten en er iets positiefs mee doen, waarom dan weer zagen en klagen hoeveel beter ‘t eventueel zou kunnen zijn ‘moest’ en ‘zou’ en ‘eventueel’…

      Whatever…, ik ben blij dat er daar *iets* gebeurd, en ‘k vind niet eens echt lelijk ook. Goed nieuws dus :)

      • Reactie van Tine

        Ik vind het een mooi ontwerp. Het pleintje, de brug naar de Brabantdam, het kan me zeker bekoren. Ook heb ik veel vertrouwen in Coussee en Goris. En ja, ik ben blij dat die kankerplek eindelijk eens wordt aangepakt.
        Alleen had men initiëel beloofd voor echte toparchitectuur te gaan, om eens echt boven andere architectuur uit te stijgen. Het ontwerp van Ito voor het muziekforum indertijd was prachtig. Dus ja, dat creëert verwachtingen.

    • Reactie van Jimmy

      Als ik hier alle postings lees stel ik me de vraag wat de funktie moet zijn zijn van een bib? Toeristen lokken of een plaats waar men boeken (en andere media) kan raadplegen/lezen/ontlenen?

      • Reactie van Tine

        Waarom ‘of’? Wat is er mis met een gebouw dat EN functioneel is EN de stad een uitstraling geeft?
        Dacht men er in de middeleeuwen ook zo over, we hadden nu geen belfort, geen St. Baafskathedraal.

  13. Reactie van Guido Van Peeterssen

    Het ontwerp moet in de eerste plaats functioneel zijn, als brandweerman heb ik jaren terug, toen de eerste plannen over het Forum opdoken, contact gehad met andere gelijkaardige projecten. Het grote probleem was niet het kostenplaatje van het project maar de uitbatingskosten. Ik hoop dat die onder controle zijn want Gent heeft een aantal gebouwen waarvan de uitbatingskost veel hoger ligt dan aanvankelijk begroot.
    Maar de verlaagde oever en de toegankelijkheid ervan: dat is iets waar ik al die jaren voor pleit en nu terug vindt.

  14. Reactie van Filip

    “…Gent is geen hoogbouwstad, maar heeft wel een aantal opmerkelijke torens. Als we op deze plek het bouwprogramma zouden clusteren in een hoogbouw, dan zou er heel wat lege ruimte rond dit gebouw ontstaan. Dan zou een Gentse karakteristiek verloren gaan ….”

    Gent is inderdaad geen “hoogbouwstad”, en de torens zorgen inderdaad voor die hele bijzondere “skyline”. Maar met alle respect voor de creativiteit van de architecten, er is toch een enorm verschil tussen hoogbouw en volledig horizontale architectuur. Wie af en toe door Gent wandelt, zal het allicht opgevallen zijn dat de architectuur overwegend verticaal is, vanaf de Middeleeuwse “stenen” tot de laat 19de en vroeg 20ste eeuwse huizen. Ben ik verkeerd als de enige “horizontale” architectuur op dit moment de parkings zijn, zoals er eentje te zien is vanop de Muinkkaai ? Maar soit, ik hoop van harte dat we prettig verrast zullen worden.

    Tenzij ik de zin verkeerd interpreteer, begrijp ik het argument dat er met het ontstaan van “lege ruimte” rond het gebouw een “Gentse karakteristiek” zou verloren gaan, totaal niet. Ik dacht precies dat er in Gent gestreefd werd naar pleinen en open ruimtes. De schittterende heraanleg van Kouter, Sint-Pietersplein zijn Korenmarkt zijn daarvan de meest recente voorbeelden. En een bewuste trend die al halverwege de 19de eeuw is ingezet.

    De binnenkant van de leeszaal vd nieuwe bib is (volgens de schets althans) heerlijk monumentaal. Dat mag wel voor een stad als Gent. Wat ik me wel ernstig afvraag, is wie er zich zal aangetrokken voelen om in zo’n gigantische ruimte gezellig en in alle rust een boek te lezen. Neem de proef op de som: ga uw krant lezen in de hal van het nieuwe UFO. Binnen de kortste keren zit u toch maar weer aan een tafeltje in de Vooruit. Overigens werd dat soort “gezellige monumentale ruimtes” al uitvoerig uitgeprobeerd in talrijke culturele centra die in de jaren ’70 en ’80 in overal in Vlaanderen werden gebouwd. Er zit geen kat. De cafetaria daarentegen zitten vol.

    Nogmaals, ik hoop dat we finaal toch aangenaam verrast zullen zijn. Tot zolang houd ik mijn hart een beetje vast. Ik had toch veel liever een “icoon” zien ontstaan. Niks fout mee. Gent staat er vol van.

    • Reactie van Amaury Henderick

      Ik stoor mij ook aan dat argument van horizontaliteit. Het is niet omdat gebouwen hier overwegend lager zijn dan 25 meter dat ze daarom horizontaal zijn. De meeste gebouwen zijn zodanig belijnd om verticaal over te komen – zelfs onze middeleeuwse trapgevels verraden een zucht naar verticaliteit.

      Kijken we ook even in de omgeving: de Vooruit heeft zeer verticaal uitgewerkte gevels, het Wintercircus met z’n koepel is een verticaal gebouw, de oude fabrieksgebouwen in de Korianderstraat: verticaal. De belijning van de statige panden in de Vlaanderenstraat en omgeving: verticaal. Op dat vlak zal deze brok horizontaliteit best wel vloeken met zijn omgeving.

  15. Reactie van S

    Eigenlijk valt er vooral nog weinig te zeggen over dit ontwerp: wat we te zien krijgen is heel beperkt, en er kan en moet nog heel wat veranderen.

    Het is, qua vorm, geen spektakelarchitectuur, maar moet dat dan?
    Het is natuurlijk verleidelijk, een gebouw waarvan je meteen denkt ‘Wow!’, maar waar gaat het uiteindelijk om: dat er een hoop toeristen op afkomt, of dat het een gebouw is dat werkt voor ‘ons’?

    Wie nu spreekt over ‘een gemiste kans’ heeft het vooral over de vorm – maar architectuur is héél veel meer dan dat.
    Zo’n ontwerp moet ook heel wat elementen in de buurt met elkaar verbinden, moet een plek creëren waar iets gebeurt wat er vroeger niet was, en moet in die zin de buurt naar een hoger niveau tillen en een verrijking zijn voor de stad.

    Meer concreet in dit geval: dit moet worden wat de Zuid/Urbis eigenlijk had moeten zijn…

    Als zo’n ontwerp erin slaagt een plek te creëren waar wij, als gentenaars, graag rondhangen, dan laat ik met graagte alle toeristen aan de graslei achter.

    Natuurlijk: het kan ook spektakel zijn én goed werken.
    En gezien de voorgeschiedenis, waarin schijnbaar toch op iets spectaculairs werd gehoopt, vind ik het ook geen voor de hand liggende keuze.
    Veel blijft nog vaag en af te wachten, maar inhoudelijk zie ik in elk geval geen reden tot pessimisme.
    En om een oordeel over de keuze voor dit ontwerp te kunnen vellen moeten we eigenlijk eerst de andere ontwerpen zien…

    • Reactie van dorrito

      Ik ben ook behoorlijk tevreden, de bruggen, de terassen, het plein, de leeszaal… Volgens mij toch een mooie aanwinst. Uitkijken naar de bouw, de afwerking en de verder invulling van het circus ernaast.

  16. Reactie van carola

    Wanneer beginnen ze er aan een verhaal gelijk zovele stadium hoge weg flanders expo ????

  17. Reactie van Frans

    ”Gent is geen hoogbouwstad, maar heeft wel een aantal opmerkelijke torens. Als we op deze plek het bouwprogramma zouden clusteren in een hoogbouw, dan zou er heel wat lege ruimte rond dit gebouw ontstaan. Dan zou een Gentse karakteristiek verloren gaan. »
    De ontwerpers komen hier met een stevig argument. Het getuigt zelf van “durf” om in te gaan tegen de hype van hoogbouw die men al snel associeert met “baken” of «icoon». Een zoveelste “boekentoren” na die van de Gentse universiteit of van de TGB-Tolbiac in Parijs zou niet erg origineel zijn. Uitgesproken horizontaliteit geeft de Waalse Krook een opvallend accent. Het immens plat dak (een terras?) biedt mogelijkheden qua uitzicht op de historische torenrij en het Wintercircus. De ontwerpers hebben het lelijke Urbisgebouw zedig achter een wit bos (berken) gestoken. Opvallend ook is de vormgeving van het nieuw plein: kasseien zijn toch verbannen uit Gent?
    Mijn allereerste indruk over het winnend ontwerp was een gigantisch “Javanais”gebak. Bij nader toezien lijkt het een stapel boeken of vliegende bladen.

    • Reactie van S

      de hype van hoogbouw“? Hype?? In Gent? Waar dan?
      Een zoveelste “boekentoren” na die van de Gentse universiteit“?
      Een zoveelste? De hoeveelste is de zoveelste dan? Ik zie het hier niet meteen vol torens staan hoor.

      • Reactie van Jeroen

        Meerdere woon- en kantoortorens gepland aan Sint-Pietersstation + aan Oude Dokken + toren aan Flanders Expo. Gent is geen hoogbouwstad; blij dat ze dit hier eens ingezien hebben. Ik ben zeer content met dit ontwerp!

  18. Reactie van stef

    Ook content. Coussee & Goris kennen en begrijpen Gent. En dat is eraan te zien.

  19. Reactie van arthuur

    Ik lees vooral dingen waar er veel kapitaal nodig voor is… Is die nieuwe bibliotheek zo’n prioriteit op de sociale huisvesting? Kan dit kapitaal niet beter in een dringender project gestoken worden?

    Ik heb de indruk dat sinds meneer Termont er is, er enkel nog budget naar de “schoonheid” en “schone schijn” van de stad gaat…

    • Reactie van arthuur

      of zet iedereen weer zijn oogkleppen op en vind alles zomaar normaal??

      Ik ken anders een héleboel gezinnen in Gent die dit niet normaal vinden…

  20. Reactie van Robert

    Een enorme gemiste kans.Wat Gerard Mortier hier zou verweznlijkt hebben zou Gent doen stijgen hebben naar Wereld niveau. Maar ja iedereen heeft het kunnen lezen Gent is GEEN metropool. Heeft het maar weer weg aan Antwerpen en Brugge. Het is gewoon god geklaagd het blijt een provincie stad zonder ambitie. Spijtig, zeer spijtig

    • Reactie van Michel Vuijlsteke

      Ik ben misschien een complete weirdo, maar ik heb écht geen nood aan wereldniveau waar toeristen naar komen en dat in de boekjes staat. Gent is geen metropool. Dat bon gré mal gré proberen te doen, in mijn hoofd leidt dat tot die afgrijselijke jaren-1970-visies waar al de waterlopen gedempt zijn en vervangen door betonnen boulevards.

      Een uitstekende bibliotheek-cum-multimedia-ding, een zinvolle en degelijke invulling van het wintercircus, en een goede integratie met de omliggende stad, daar lig ik van wakker.

      Als het even kan: dat de Krook er in slaagt om uit te stralen naar de Urbis-monstrositeit, en de hele buurt leefbaar maakt, van Minard en Vooruit tot Vlaanderenstraat.

      Terrassen, mensen die samenkomen, een nieuw plein(tje) in het midden van dat alles: ik zie het eigenlijk helemaal zitten.

      Daarnaast is het een beetje vroeg om nu al een oordeel te vellen. Het is nog maar een ruwe schets: wereldniveau ligt niet noodzakelijk in de grote gebaren, het aantal verdiepingen of hoe rood de tegels zijn die ge tegen uw gebouw plameistert. Wereldniveau kan even goed in de details zitten en in de manier waarop het geheel in de stad past.

      • Reactie van stef

        Merci Michel. Schoon verwoord. Dat is ook de stad waarin ik me herken.

        Dit ontwerp biedt een kans om Gent nog meer Gent te laten zijn. Duurzaamheid zit niet alleen in het ecologische. Een aspect van het voorstel waar ik trouwens wel vertrouwen in heb, wetende dat dit een oprechte en doorleefde bekommernis is van Coussee en Goris. Duurzaamheid zit echter ook in het inventief groeien zonder megalomane ego-gedreven stedenbouwkundige schokken.

        Het zal nu al enorm veel creativiteit en samenwerking van alle betrokkenen vragen om alles uit deze bibliotheek van de 21ste eeuw te halen. Om cultureel, sociaal en economisch even duurzaam te zijn. Dit voorstel lijkt me alvast veel mogelijkheden te bieden. Voor Gent en de Gentenaars in de eerste plaats.

        Ik ben overigens zeer gecharmeerd door de manier waarop het gebouw in de omgeving geïntegreerd is. De aandacht voor het groen, de voetgangersbruggen vanaf de Braemgaten. De nieuwe circulaties, de nieuwe pleintjes. Met kasseien. Schitterend gewoon.

        We nodigen die van National Geographic binnen enkele jaren nog eens uit. Als de bouwputten gedempt zijn en het stof weer gaan liggen is.

      • Reactie van Bart

        hear hear.

      • Reactie van stephan

        Gent is een stad die een mooi overzicht geeft van architectuur door de eeuwen heen. Voor dit project was er de bereidheid (visie en geld) om hier een 21ste eeuws ontwerp aan toe te voegen. Het zal immers tegen 2020 zijn dat de bouw in gebruik wordt genomen (realiteit). Bovendien hypothekeert het de stad tot in de 22ste eeuw of verder…: een reden temeer dat men hier écht had moeten kiezen met toekomstvisie, voor hoogstaande, kwalitatieve architectuur.

  21. Reactie van Tom

    De eerste plaatjes van Toyo Ito bij de 2de post van
    http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?p=58330027#post58330027
    Of hoe een naam van formaat, écht ondermaatse golfstaatarchitectuur voorstelt. Binnenin is het amper meer dan een shoppingcenter.

  22. Reactie van ely

    Het is wel een duurzaam project . Het zal later een koud kunstje zijn om het om te vormen tot appartementen . Casablanca aan de Krook !

  23. Reactie van Wim VC

    Ziet er voor mij prima uit: mooi, rustgevend, functioneel, niet te overheersend. Als daarbij nog komt dat het qua duurzaamheid goed scoort en vooral kan gerealiseerd binnen het vooropgestelde budget ben ik als belastingsbetaler al zeer tevreden. Volledige budget lijkt wel van overheid te komen, gemiste kans qua publiek-private samenwerking?

    • Reactie van Tine

      Publiek-private samenwerking kost de belastingbetaler uiteindelijk meer. De private inbreng moet immers opbrengen.

  24. Reactie van Hans Krol

    In Gent kom ik graag, gemiddeld 1 keer per jaar. Het doet me deugd dat België nu een openbare bibliotheek van de 21ste eeuw voorbereidt. In Nederland al gerealiseerd te o.a. Amsterdam, Rotterdam, Maastricht,
    Lelystad, Almere en Helmond.
    Seatlle, Vancouver en ook Amsterdam (met 5 miljoen bezoekers in drie jaar na de opening) bewijzen dat zo’n innovatieve en publieksvriendelijke instelling een enorme aantrekkingskracht heeft. Het Gentse project ziet er verrassend uit. Ben benieuwd of 2015 haalbaar is, maar hoop dat van harte. De EUR-bibliotheek in Milaan, die de grootste van Europa zou moeten worden is intussen al meer dan 10 jaar in voorbereiding, doch de eerste steen moet nog altijd gelegd worden. Maar ja, in Vlaanderen gelooft men er kennelijk in en dat helpt!
    Hans Krol (Heemstede)