Mijn tantes uit Gent
Drie jaar geleden had ik een interview met Zohra en Jozefien van de vzw Nakhla. Ze waren op zoek naar getuigenissen van Gentenaars voor het project Gentse Gasten over de migratiegeschiedenis van Marokkanen naar Gent. Uit die getuigenissen is een documentaire over drie zussen ontstaan. Met de sprekende titel: Mijn tantes uit Gent. Vorige vrijdag was er de avant-première van de documentaire van Sofie Hanegreefs en Jelle Janssens. Die was een groot succes, en dus is er een extra vertoning op 24 juni in De Centrale (20 u.).
De drie zussen immigreerden in de jaren 70 als kindergouvernantes naar België. Maar toch zijn de verhalen heel verschillend, het verschillende karakter van de zussen speelt hier ongetwijfeld een rol in. Jemaâ is nu 70 jaar, ze werd als meisje van 14 uitgehuwelijkt maar slaagde erin om te scheiden. Haar zussen Fatima (53 jaar) en Saadia (52 jaar) zijn een stuk jonger, maar Fatima is dan weer een stuk traditioneler ingesteld, terwijl Saadia met een Belg gehuwd is. We volgen ze in hun dagelijkse bezigheden. Jemaâ op de blindenschool in gesprek, het mosselfeest op de school waar Fatima werkt,… Het leuke is dat je ook de mening van de Belgen hoort.
Ze vonden elk hun weg doorheen het leven in Gent. Elk op hun eigen en verschillende manier hebben ze hun raakpunten gevonden in onze Westerse cultuur vanuit de tradities meegebracht uit hun Marokkaans-Arabische cultuur. Wat vooral duidelijk is dat geen enkele zus voldoet aan het cliché van onderdrukte moslima. Het is bij momenten best wel confronterend omdat ze ook in contact komen met mensen uit hun verleden, zoals Lieva en haar kinderen. Jemaâ kwam met hen naar België maar het is duidelijk dat er zich van alles afgespeeld heeft, waardoor je ze nog moeilijk als werkgever-werknemer kunt gaan zien. Dit zorgde voor de nodige problemen, ook op het vlak van sociale zekerheid van de betrokkenen. In het gesprek met de man van de vakbond krijgen we een tipje van de sluier.
Het is een bijzondere film omdat het over een stukje geschiedenis gaat waarover we weinig weten. Het is bovendien redelijk uitzonderlijk om het verhaal vanuit het standpunt van een vrouw te vertellen. Vaak komen zij mee met hun man, in dit geval immigreerden ze zelf. We krijgen een zicht op hun leven, vaak op een aangrijpende manier, want ze zijn overweldigend charmant. En toch blijf je als kijker een beetje op je honger zitten, had ik de indruk. Naar het einde toe wordt het wat rommelig, er is het bezoek aan Marokko wat voor mij niet echt een meerwaarde voor de film betekende. Het toont wel hoe sterk migratie nog steeds deel uitmaakt van de Marokkaanse traditie, al wees een man ons ook op de feiten. Ze kunnen niet terug. Er is niks voorzien voor hun eventuele herintegratie in Marokko. Maar toch ben ik blij dat ik de film heb gezien. Het heeft me zin gekregen om meer te weten te komen over die periode.
Mijn tantes uit Gent, documentaire over de Marokkaanse immigratie in Gent. Nog te zien op 24 juni in De Centrale.
© 2011 GENTBLOGT VZW