Gentblogt

Groen licht voor grote zeesluis Gent-Terneuzen

dinsdag 20 maart 2012 8u41 | Michel Vuijlsteke | 9 reacties
Trefwoorden: kanaal-Gent-Terneuzen, zeesluis.

De planuitwerkingsfase voor de grote zeesluis op het kanaal Gent-Terneuzen kan definitief van start gaan.Vlaanderen en Nederland gaan de gemaakte afspraken ook uitwerken in een nieuw verdrag. Dat hebben Nederlands minister Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) en Vlaams minister Hilde Crevits (Mobiliteit en Openbare werken) vandaag in Terneuzen bekendgemaakt. De nieuwe sluis verbetert de toegang tot de haven van Gent en zorgt voor een vlotte doortocht van binnenvaartschepen tussen Nederland, België en Frankrijk.

Het kanaal van Gent naar Terneuzen is een hoofdvaarweg voor de scheepvaart. Het kanaal is 32 kilometer lang, daarvan ligt 16,6 kilometer op Nederlands grondgebied, van Sas van Gent tot aan de Westerschelde bij Terneuzen. In 2011 maakten 70.000 schepen gebruik van de sluis bij Terneuzen. Er is behoefte aan extra capaciteit in het sluizencomplex bij Terneuzen. Nederland en Vlaanderen voeren al enige tijd onderhandelingen over de bouw van de nieuwe sluis.

Dankzij het akkoord dat beide ministers vandaag sluiten, kan de planuitwerkingsfase beginnen. Volgens de Nederlandse regelgeving wordt in de planuitwerkingsfase de voorkeursbeslissing voor een grote zeesluis verder uitgewerkt. Concreet betekent dit dat zal worden gezocht naar optimalisatiemogelijkheden voor het design, de fasering en de financiering van de sluis. Ook vindt een optimalisatie plaats binnen de kosten van aanleg en infrastructureel beheer en onderhoud. Uitgangspunt hiervoor is dat zowel ontwerp, bouw, financiering als onderhoud worden uitbesteed.

Tijdens de planuitwerkingsfase zullen vijf sporen worden gevolgd:

• De verdere uitwerking van het voorkeursalternatief. Hierbij zal worden gezocht naar de optimale variant;
• De ruimtelijke procedures, zoals een Milieu Effect Rapportage en een inpassingsplan, zullen worden doorlopen;
• Ook de aanbesteding en het detailonderzoek naar een mogelijk PPS-model worden in deze fase voorbereid;
• De nodige procedures voor de verwerving van Europese subsidies voor de planuitwerking en de uitvoering van het project worden doorlopen;
• Parallel aan de planuitwerkingsfase zullen Vlaanderen en Nederland een verdrag opstellen.

De planuitwerkingsfase zal worden uitgevoerd door een gemeenschappelijke Vlaams-Nederlandse projectorganisatie in opdracht van de Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie (VNSC). De planuitwerkingsfase zal ongeveer 2-3 jaar tijd in beslag nemen. Nederland zal de voorkeursbeslissing, die de start van de planuitwerkingsfase inluidt, na de ondertekening van het akkoord van vandaag nemen. Vlaanderen en Nederland dragen elk 50% van de kosten van de planuitwerkingsfase.

Volgend op het sluiten van het akkoord starten Vlaanderen en Nederland met het uitwerken van een verdrag, op basis van de randvoorwaarden.

Keuze voor een grote zeesluis
Eerder bereikten Vlaanderen en Nederland al overeenstemming voor de keuze van een grote diepe zeesluis. Door de aanleg van deze grote zeesluis, die de voorkeur van Vlaanderen en het Stakeholdersadviesforum (SAF) heeft, wordt de haven van Gent bereikbaar voor de grootste zeeschepen. Daarnaast wordt de capaciteit van het sluizencomplex sterk verbeterd voor de binnenvaart.

Tijdens het laatste bewindsliedenoverleg van 4 juli 2011 stonden een aantal punten open. Het akkoord is een totaalpakket met als belangrijke deelelementen: de bouw van de nieuwe zeesluis, het onderhoud, de kanaalaanpassingen en de BTW. De verschillende delen van het akkoord kunnen niet geïsoleerd worden bekeken.

De aanleg van de nieuwe zeesluis gaat uit van een geraamde kostprijs van 930 miljoen euro, op basis van de Nederlandse ramingssystematiek. De kosten voor het onderhoud voor 30 jaar bedragen 75 miljoen euro. Nederland neemt in totaal 141,9 miljoen euro voor zijn rekening. Vlaanderen vult aan tot de werkelijke kosten. Van de Nederlandse bijdrage neemt de Zeeuwse regio 10 miljoen euro voor haar rekening.

Vlaanderen zal concrete afspraken maken met het Gentse Havenbedrijf over de precieze hoogte van zijn bijdrage.

Voor het project zal een maximaal beroep gedaan worden op Europese co-financiering voor zowel de planuitwerkingsfase als voor de realisatie van de sluis. Vlaanderen neemt het initiatief voor deze subsidieaanvraag. De bijdrage van Europa bedraagt maximaal 40% van de projectkosten. Indien door Europa een bijdrage wordt verleend, dan worden de bijdragen van Vlaanderen en Nederland naar rato van de projectkostenverdeling verminderd.

De keuze voor een grote zeesluis vergt op termijn aanpassingen aan het kanaal, tunnel en bruggen. De extra kosten komen voor rekening van Vlaanderen. Nederland draagt hier maximaal 150 miljoen euro aan bij. De betaling zal uiterlijk plaatsvinden bij de ingebruikname van de sluis. De uitvoering van de kanaalaanpassingen op Nederlands grondgebied vindt in gezamenlijk overleg plaats aan de hand van een door Vlaanderen op te stellen planning.

Behoefte aan een grote zeesluis
De capaciteit van het bestaande sluizencomplex in Terneuzen en de grootte van de zeesluis in dit complex (de Westsluis) leveren voor de gebruikers beperkingen op. Voor sommige gebruikers bestaat die beperking nu al, voor anderen kan deze in de toekomst optreden.

De problemen spitsen zich toe op:

• afmetingen (breedte, diepgang en lengte),
• betrouwbaarheid (zoals uitval door onderhoud, calamiteiten of spuien)
• en beschikbaarheid (capaciteit).

Een grote diepe zeesluis biedt een alomvattende oplossing voor de geschetste problemen. Door het brede oplossende vermogen biedt dit projectalternatief een stevige upgrading van het zeehavengebied. De bouw van een grote zeesluis zal de bestaande zeesluis, de Westsluis, meer beschikbaar maken voor het schutten van grote binnenvaartschepen. Bijgevolg heeft het voorkeursalternatief “grote diepe zeesluis” door uitbreiding van de capaciteit, ook het grootste oplossend vermogen voor de binnenvaart.

Grote zeesluis biedt vele baten
Het is duidelijk dat me een grote zeesluis de kosten van het vervoer van goederen via het sluizencomplex lager zullen liggen dan in de situatie zonder deze sluis. De grote zeesluis heeft namelijk voor zowel de binnenvaart als de zeevaart het grootste oplossende vermogen van de onderzochte alternatieven.

De gemiddelde wachttijd en de gemiddelde kosten per vervoerde ton dalen voor beide vervoerswijzen het meest bij dit alternatief. De verklaring hiervoor is dat een grote zeesluis de sterkste capaciteitsvergroting aan het sluizencomplex geeft. Alle passerende schepen profiteren hiervan.

De baten die hierdoor gegenereerd worden, bestaan uit lagere transportkosten en uit de effecten van een betere voorspelbaarheid van de passagetijd door het kanaal.

De bedrijven in de Kanaalzone en gebruikers uit overig Nederland en Vlaanderen zullen dus duidelijk voordeel hebben van een verbeterde maritieme toegankelijkheid. Hierdoor zullen de aan- en de afvoer van goederen over water tegen lagere kosten, minder tijd en hogere betrouwbaarheid plaats kunnen vinden dan in de situatie zonder ingrijpen. Dit betekent niet alleen een lager kostenniveau. Ook de bedrijven in de Kanaalzone zullen vanwege dit kostenvoordeel ongetwijfeld een groter marktaandeel kunnen realiseren en dus meer produceren dan in het nulalternatief. Deze extra productie zal tevens extra arbeidsplaatsen opleveren.

Bron: persbericht

© 2012 GENTBLOGT VZW