RSSHollainhof
Na een dagje vieren en herinneringen ophalen, is het tijd om terug de draad van het alledaagse Gentblogtleven op te nemen. Dat betekent dus in eerste instantie een nieuwe Foto van de dag. Bart Haeve wist bij zijn foto dit te vertellen:
Onlangs werd op Gentblogt geschreven over het ‘surreëel en hallucinant’ karakter van de Zuiderpoort. Het Alphonse de Hollainhof is al ietsje ouder dan de Zuiderpoort, maar ik vind dat het er ook wel vrij surreëel uit ziet.
» Meer foto's in het foto van de dag-archief.
© 2006 GENTBLOGT VZW
Een van de weinig ‘schitterende’ staaltjes van hedendaagse architectuur in Gent!
Eens of oneens, mooi of lelijk, breng tien mensen bij mekaar en ze zullen allemaal een andere opinie brengen. Modern kan mooi zijn als het past in het omgevingsbeeld. Dit lijkt mij wel iets, maar beter eens ter plaatse gaan kijken dan op foto te beoordelen.
Oh… hoe Hollands toch!
Wat had je anders verwacht van architect Neutelings.
Wel mooi, cool en clean in dit doosjesparadijs dat overal navolging krijgt, … een echt ‘prentje’, maar weet er iemand of de mensen daar ook tevreden zijn? Dat is toch het voornaamste.
mooie plek.knappe architectuur.was er maar meer bouwwerk als dit in Gent….en het kan zelfs nog beter!!!!!!!
Dit is de eerste keer dat een sociale woningbouwmaatschappij een gedurfd modern ontwerp heeft aanvaard en er zelfs heeft voor gestreden. Naar mijn mening mogen er meer van die ontwerpen komen.
Of willen jullie allemaal gebouwen zoals de ‘kotsbakskes’ op de Heirnislaan (rechttegenover de spoorwegbrug naar de Jan Delvinlaan)? En zijn de mensen daar content?
In een artikel van een architect vorig jaar in De Morgen, stond te lezen dat de architect van deze gebouwen een slechte architect was. Niet omdat het gebouw niet mooi is (ik woon er vlakbij en vind het er prachtig), maar omdat het niet voldoet aan de noden van de bewoners. Er zat een zeker ‘foert, als het maar mooi is’-toontje onder. Ik herinner me niet meer de details, maar wie eens passeert moet maar eens kijken naar de woningen aan de straatkant op het gelijkvloers. Daar zou toch niemand willen wonen? Mooi als jouw flat zich bovenaan de blokkendoos bevindt, maar onderaan lijkt het wel een gevangenis.
Los daarvan: mooi project.
mdm = Martine De Mol ?
Nog een korte toelichting:
Het vierde begijnhof van Gent is ongetwijfeld het meest fascinerende grootschalige Gentse bouwproject uit het laatste kwart van de 20ste eeuw. Architect Willem-Jan Neutelings slaagt er zowaar in het toen nog vermaledijde modernisme terug in Gent binnen te halen. Neutelings doet dat ingenieus door modernistische architectuurprincipes op het concept van het nabijgelegen begijnhof te projecteren.
Het stadsbestuur van Gent zocht in de late jaren ’80 intens naar terreinen voor grootschalige woningbouwprojecten. In 1991 werd ze eigenaar van de verlaten kazerne ‘De Hollain’ langs de Brusselsepoortstraat. Er kwam geen architectuurwedstrijd (wat in architectenmiddens heel wat kritiek opleverde) maar wel een formule met een meervoudige opdracht. Het voorontwerp van Willem-Jan Neutelings viel in de smaak van de jury. Toch duurde het nog tot 1996 voor de bouw werd aangevat. O.a. omdat de woningbouwmaatschappij zocht naar een grotere rentabiliteit en daarvoor zelfs bereid leek de binnentuin met een derde blok flats te bebouwen. In 1999 werden de woningen en flats volgens de originele plannen opgeleverd.
Neutelings liet zich door het vlakbijgelegen begijnhof O.-L.-Vrouw-ter Hoye inspireren. De centrale open weide met bomen, de afsluitmuur rondom de tuintjes, één gemeenschappelijke toegang tot het terrein en de rode kleur van de muren komen in dit project terug. Elke woning bezit een tuintje of een royaal terras.
Tegelijk gebruikt hij een kubistische vormentaal die we in vooruitstrevende woningbouwprojecten en tuinwijken uit het interbellum aantreffen (Victor Bourgeois, Huib Hoste, …). Het streepjescodemotief is dan weer een hedendaagse invulling van de betonplaten die in de jaren ’60, royaal in de hoogbouwprojecten langs bvb. de Watersportbaan werden gebruikt.
Bron: Architectuur in Gent – Art deco en Modernisme: https://membres.lycos.fr/architectuur/hollain/hollain.html
Ik heb een paar jaar geleden een thesis geschreven over architectuur en sociale huisvesting, met de Hollainhof als case. Ik was aangetrokken door het complex, maar de realiteit bleek minder mooi.
Ik heb een dertigtal inwoners geïnterviewd, en wat bleek?
Door problemen met o.a. de aannemer was er in verschillende appartementen waterinsijpeling.
De koertjes zijn zo klein dat er amper daglicht in komt en je kan er niks planten want er ligt maar een halve meter aarde op het dak van de parking.
Het oorspronkelijke plan om een deel koopwoningen en een deel sociale appartementen te voorzien is niet doorgegaan. Bovendin moesten er uiteindelijk veel meer sociale appartementen gebouwd worden dan eerst voorzien. Gevolg: concentratie van probleemgevallen. Aan de achterkant van het gebouw vooral alleenstaande moeders met kinderen, aan de voorkant bejaarden.
Door het ‘binnenplein’-systeem doen een aantal bewoners niets anders dan elkaar bespioneren. Sociale controle wordt gezien als iets goeds, maar hier is het extreem.
De ‘sociale gevallen’ die hier zitten, kijken jaloers naar de rijke Gentenaars die hun kinderen komen achterlaten in de crèche op het terrein en dan vrolijk wegscheuren in hun dikke auto.
En zo kan ik nog wel even doorgaan… Erg jammer, ik geloof nog steeds in de waarde en de positieve effecten van goede architectuur voor sociale huisvesting, maar blijkbaar blijft er van de goede intenties in de praktijk weinig over.
Hallo,
Ik heet marie, ik kom uit belgie. Ik ben in mijn vierde yaar in architectuur, ik spreek frans, maar ik doe een erasmus in holland om neederlands te leren! Ik heb een werk te doen voor die urbanism less en ik heb Hollainhof als case gekosen.
Ik zie dat u hebt een thesis over die complex gedaan, daarom neem ik contact met u. Is het mogelijk dat ik u een paar vragen stelt?
ik hoop dat het mogelijk is!
Kind regards,
Marie-Gabrielle
Komt in orde.
Wat ik me nog herinner van de kritiek die toen door die architect in de morgen werd geuit kwam neer op het feit dat hoewel het estetisch allemaal in orde is, en zelfs vooruitstrevend is/was, het gebouw op geen enkele manier voldeed aan de noden van de bewoners.
Puntjes van kritiek waren oa. dat het budget was overschreden en er goedkopere materialen waren gebruikt om de prijs te drukken waardoor er al heel snel belangrijke onderhoudswerken nodig waren.
Kortom, vooral schoon voor in de boekskes, maar je zou er niet in willen wonen… slechte architectuur dus.
Ik heb dit verhaal nog nergens anders horen bevestigen of ontkennen, dus ik ben wel benieuwd om reacties daaromtrent te horen… iemand?
allright… thx, Cathy… we waren tegelijkertijd aan’t tikken.
@kristof: dat is inderdaad wat ik me herinner uit mijn onderzoek toen. Ik heb onder meer gesprekken gevoerd met de dienst stedenbouw over de wedstrijd en literatuuronderzoek gedaan. In de kranten is er vaak verwezen naar die problemen. Bijvoorbeeld over het binnenplein. Doordat het budget overschreden was en er (alweer) problemen waren met de aannemer, hebben ze die werken pas veel later uitgevoerd én moeten overdoen…
@Bart H. –> Neen niet Martine de Mol
De vraag is of de mensen gelukkiger zijn/leven in andere (nieuwe) sociale woningen? Is er een vergelijking gebeurd met andere projecten?
Uit ervaring weet ik ook dat het door de strikte budgeteisen van de Vlaamse Huisvestings Maatschappij het bijna onmogelijk het gebouw volledig af te werken met duurzame (en duurdere) materialen.
@mdm: ik heb enkel de bewoners van Hollain geïnterviewd maar wel een overzicht gemaakt van andere sociale huisvestingscomplexen door de eeuwen heen. Van de Cirk over het Rabot tot Nieuw Gent en nog veel meer. Uit de krantencommentaren bleek dat er overal problemen waren en/of zijn.
Maar ik denk wel dat bv de renovatie van de grote blokken in Nieuw Gent de sfeer zal verbeteren. Wat echter nog meer effect heeft volgens mij is het buurtopbouwwerk dat ze daar doen. Nieuw Gent heeft amper winkels, cafés en andere sociale voorzieningen. Er is geen sociaal netwerk en dat lijkt me het grootste probleem te zijn. Dat proberen bijsturen is een grote uitdaging.
Hetzelfde voor het Rabot, die blokken staan daar als eilandjes langs de stadsring gepoot in een verkommerde wijk. Met de komst van het justitiepaleis zal dat zeker veranderen, maar ik vrees dat het niet de inwoners van de Rabotblokken zullen zijn die daarvan gaan profiteren.
De zoveel geroemde ‘sociale mix’ lijkt mij echt noodzakelijk om sociale huurders niet verder te marginaliseren, maar in de praktijk is dat helemaal niet eenvoudig. Om aan die strikte budgeteisen van de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij te voldoen lijkt me een mix van koop- en huurwoningen ideaal. Ik vraag me af waarom niet vaker gebruik gemaakt wordt van dit systeem. Kent iemand voorbeelden waar dit wel wordt toegepast én goed werkt?
Dag Cathy,
Graag stel ik U wat vragen met betrekking tot uw onderzoek en bevindingen rond het huisvestingsproject Hollainhof. Is het mogelijk om contact met U op te nemen.
Alvast mijn dank
Michael
Btw, weet er iemand over dit meer?
https://static.flickr.com/30/100412462_9dbc285475_o.jpg
Visserij , voormalig terrein van Het Volk.
Dit de Hollain project is inderdaad geinspireerd door het naastliggende Begijnhof. Ik vrees echter dat het niet alle kwaliteiten ervan meegepikt heeft, maar meer van de negatieve aspecten. De vormgeving die we op de foto zien vind ik niet te mis, zelfs wat klassiek. De voorgevel, met die streepjescode, is dan wel de negatie zelf van wat aan bewoning kan zijn of mag gegund worden.
Dat er technische mankementen zijn, dit is zeker een ziekte die aan het systeem van de sociale woningen te wijten is: te goedkope materialen. Dat er verdere samenlevingsfouten zijn, die zijn inherent aan het kazerneren van mensen die het sociaal moeilijker hebben. Een echte vermenging van mensen van verschillende vermogens en afkomsten zouden een verrijking betekenen. Dit is hier nooit gebeurd.
Goeie grutten!!
Dat gebouw is ZO lelijk!!
maar de foto is wel mooi getrokken.
En da boomke erbij…..
Het is en blijft gewoon een schitterend bouwwerk.
De kwaliteit is zelfs beter dan hierboven omschreven wordt.
Leg in Nederland maar eens uit dat dit de Belgische sociale woningbouw is (met Eurotekens in de ogen zeggen ze dan: wat kost zo een woning).
Wat betreft het ongeluksgevoel dat er zogenaamd heerst onder de sociale gevallen die erin wonen?
Hadden ze dan liever in die afgrijselijke complexen aan de Leiestraat gewoond? Daar wordt je echt depressief.
Het Hollainhof is mooi en stoer. En wat blijkt nu: een mooi en stoer gebouw mág tegenwoordig lekken. Als de sociale gevallen het beu zijn: op de markt brengen voor modale Gentenaars en het is direct verkocht.
Groetjes,
Joris
Zie ook:
https://www.ams.be/sitev2/public/nl/trailers.asp
Zie in portofolio (ao ook Arteveldestadion)
Wat een vreemde ideeën heb je, Joris. Zeer sociaal lijk je niet te zijn.
Mensen met geld zoeken wel een kwaliteitsvollere afwerking (niet alleen de buitenkant is belangrijk). In Nederland hebben ze trouwens veel meer zo’n projecten.
Ik herinner me een reportage op Canvas een paar jaar geleden. Gids was de auteur van ‘Architectuur in Gent’, zijn naam ontsnapt me. Zijn laatste woorden over de Hollainhof waren “Ik zou er zelf niet willen wonen…”. Dat zegt genoeg, denk ik.
@ Jean Marie,
Ik ken zowel het begijnhof omdat mijn overgrootmoeder er nog gewoond heeft. Als snotneus van een jaar of 5 heb ik nog in die centrale wei gelopen. In die tijd stonden daar nog koeien te grazen: je kan het je nu niet meer voorstellen.
Het Hollainhof ken ik omdat er nog jarenlang plannen waren om een brandweerkazerne te bouwen. Toen de oude Hollaikazerne plat lag zijn er allerlei artistieke projecten geweest in het naastgelegen Pesthuis, ook daar ging ik af en toe een kijkje nemen.
Toen het Hollainhof er eindelijk was ging ik er regelmatig wandelen en eens te kijken naar het kunstwerk van Nora De Rudder (dravende paarden).
Ik heb tenslotte nog een band met het Hollainhof omdat daar in de omgeving een toegang is voor de brandweer om het Begijnhof te bereiken.
Ik deel je mening. Over de technische kant van de zaak kan er wellicht weinig meer gebeuren. Maar over de menselijke kant (sociale mix en zo) kan er wel gedebatteerd worden.
Kan er iemand een geslaagd voorbeeldin het Gentse geven van zo’n sociale mix binnen 1 bouwproject? En ik spreek nu niet van enkele goedbedoelde alternativo’s die om financiele redenen toch in de 19de-eeuwse gordel gaan wonen. Mijn gevoel is dat van zodra iemand een beetje meer geld heeft het ook ruimer, groener enz. gaat zoeken.
Weer wat bijgeleerd vandaag: ik ben een goedbedoelde alternativo. Hiep hoi!
Mooi of niet, die sociale bewoners wonen beter dan de kleinehuiseigenaar ! En ze hebben volgens ik zie op de foto uitzicht op een park ! Daar kan ik niet betalen als alleenstaanden en juist buiten de prijzen vallend !
hallo, ik heb een vraag over die kaserne of het pesthuis die daar voor lag. Ik kan geen plannen ervan vinden maar ik will graag weten als Neutelings alles veranderd heeft of als iets gehield was. misschien in het plan teken of in de verdeling of zo. was er een wil van historisch behoud of niet?
Weet ook iemand waar ik kan foto van die kaserne en die pesthuis vinden?
Bedankt!!en misschien zal ik nog een paar vragen later stellen :D
Marie-Gaby
Fotos van de kazerne:
https://www.freewebs.com/gent_fotos/Kazerne.pdf
Kaart van Gent
https://www.freewebs.com/gent_fotos/IMG%5F2627.jpg
Detail pesthuis
https://www.freewebs.com/gent_fotos/Kazerne.JPG
hallo,
bedanks voor die links!!!!!
ik heb nog een vraag over het begin van het project van Neutelings. Ik heb twee verschillende dingen gelezen: een zegt dat er was een architectuur wedstrijd en die andere zegt dat er was geen architectuur wedstrijd maar een meervoudige opdracht…weet iemand welk is het juist? en kan iemand mij die verschil uitleggen?
Ik heb ook gelezen op de ene hand dat de stad had die terrain en dat de aanvankelijke bedoeling was niet socialewoningbouw maar wel een stedelijke operatie, en op die andere hand heb ik gelezen dat de stad had die terrain gekosen om precies woningbouwproject daar te doen… weet iemand hoe het was gebeurd?
Het lijkt niet belangrijk maar ik will het weten voor mijn werk! Als iemand weet ben ik gelukkig!!! :D
Kind regards,
MarieGabrielle
Zie: Patrick Goditiabois “Een wedstrijd voor sociale huisvesting: de Hollainkazerne te Gent” A+ nr. 127. 2/94, pag. 26 – 43
Open architectuurwedstrijd = elke architect mag zich inschrijven
Meervoudige opdracht (Hollain): jury kiest enkele architecten (voor Hollain = 5)
Hallo iedereen
Kan iemand me toevallig vertellen welke bebouwingtypologie Nautelings hier heeft toegepast?