Voor wie haar soms geweld aandoet

donderdag 8 november 2007 23u45 | Huug | 14 reacties
Trefwoorden: , .

“Nooit geen plaats? Altijd plaats, dus!”
Beste lezers, ik heb wat teweeggebracht op de redactie met mijn laatste worp hier op deze site. Onze redactiemailbox ontplofte zowat mails van met lezers die me terechtwijzen op mijn taalgebruik. In het artikel: “Er zijn nog plaatsten achteraan” schreef ik namelijk volgende zin:

“Zoveel? Maar ik vind er nooit geen plaats!” hoor ik links en rechts jammeren.

Waarop enkele opmerkzame lezers onder jullie onmiddellijk aan de telefoon hingen om me te zeggen dat het hier om een dubbele negatie gaat en ik dus met hun voeten aan het rammelen ben. “Nooit geen” wil dus zeggen “altijd” – terwijl er nooit geen plaats is voor je fiets aan het station. Kijk, nu doe ik het weer. Vermits ik hier een tijd geleden met een (ludiek bedoelde) taalrubriek ben begonnen moest ik het toch wel beter weten zeker! *Ahem*
Zeer juist. Maar laat ik ter verdediging de mensen van de Nederlandse Taalunie erbij sleuren want wat lees ik op hun site?

In het verleden werden dubbele ontkenningen als Ik maak nooit geen fouten wel afgekeurd omdat hiermee eigenlijk het tegendeel zou worden beweerd van wat men bedoelt: de ene ontkenning zou de andere opheffen. Tegenwoordig wordt ingezien dat deze dubbele ontkenningen een versterkende functie hebben. De ontkenning wordt ermee niet ontkracht, maar juist beklemtoond: Dat heb ik nooit niet gedaan (nooit niet = ‘absoluut nooit’); Daar heb ik niks geen zin in (niets geen = ‘helemaal geen’). Over de vraag of deze dubbele ontkenningen fout zijn, verschillen de naslagwerken van mening.

Het is maar dat u het weet. *Kuch*

© 2007 GENTBLOGT VZW

14 reacties »

  1. Reactie van rony coekaerts

    leuk om weten. wij hebben dat altijd zo geleerd: die dubbele negatie was een invloed uit het dialekt, waar dat veelvuldig voorkomt.
    bu is “niet” in het chinees. zij zeggen bu bu als ze “zeker niet” bedoelen. bv. wo bu shikwan, ik hou er niet van, wo bu bushikwan,….van gents naar wenzhous, een kleine stap…spijtig, ik ken ze alletwee niet goed.:)

  2. Reactie van SveN

    Het is toch niet om dat je een bron vindt die jouw opinie bevestigt, dat het niet anders mag hé. Wat dan wel als goed argument overkomt, is dat je in jouw tekst gewoon iemand citeert die wat dialect (-achtig) praat.

  3. Reactie van Huug

    Holabeer, het gaat hier niet om een opinie hé, dit is hier niet het hoofddoekendebat. Ergens in mijn tekst staat ook het woord: “ludiek”.

  4. Reactie van kristof

    Er ontbreekt een stukje in je quote, Huug:

    Vraag

    Is het gebruik van de zin Ik maak nooit geen fouten, als je bedoelt dat je nooit fouten maakt, correct?

    Antwoord

    Nee. Deze zogeheten dubbele ontkenning komt alleen voor in de spreektaal en heeft dan een versterkende functie. Wij raden dit gebruik af, omdat het niet voor iedereen aanvaardbaar is.

  5. Reactie van Lieve

    Dit taalgebruik komt voor in de werken van Boon tot Claus, van Timmermans tot Brusselmans (de mansen) en van Walschap tot Dimitri Verhulst! Hugues zijn taalgebruik is literair verantwoord.

  6. Reactie van Jean Marie DE WULF

    Zou de wiskunde in dit debat niet van pas komen en een mogelijke invloed op de taal hebben?
    “Een negatief getal maal een negatief getal maakt een positief product” dus de negatie wordt ontheven.

  7. Reactie van kristof

    Ik wil zeker geen afbreuk doen aan Huug’s literair talent hoor, integendeel, Huug hoort zeker thuis in het door jou aangehaalde rijtje, ik wou enkel zeggen dat itt. wat Huug laat uitschijnen de taalunie toch niet helemaal ondubbelzinnig dubbele ontkenningen goedkeurt.

    Da’s al :-)

  8. Reactie van filip

    Nee. Deze zogeheten dubbele ontkenning komt alleen voor in de spreektaal en heeft dan een versterkende functie. Wij raden dit gebruik af, omdat het niet voor iedereen aanvaardbaar is.

    Dat staat er ook nog bij, in het commentaar van de Taalunie.

    Natuurlijk heeft iedereen zijn eigen stijl, en je kunt ook wel eens al in de ‘spreektaal’ iets schrijven… Ik doe dat ook veel, awel, vaak toch… awel, het overkomt me toch wel eens…

  9. Reactie van Huug

    Ha! Maar ze zeggen ook niet dat het fout is. ;-)

  10. Reactie van rony coekaerts

    en dan heeft men het over “verkavelings.nederlands”.
    ik spreek me daar niet over uit, wie ben ik, maar de neiging om steeds meer streektaal te gebruiken, is natuurlijk verwarrend. je ziet op t.v. acteurs die hoofdzakelijk een gekuisd antwerps spreken, aangevuld met een paar west en oost.vlamingen.
    dat is allemaal wel sympatiek, maar mijn zus uit duitsland wil nederlands leren. ze heeft in de tijd frans geleerd met chansons. ik kan jullie verzekeren het heeft me ontstellend veel moeite gekost om een pakje cd’s bij mekaar te zoeken.(guido van gent, walter d.b.,??) oude glorien zoals jef van u. en tijdgenoten, dat wel.
    het is natuurlijk in elke taal zo. in de provence spreek je anders dan in parijs, amsterdam anders dan in oostende, munchen anders dan in keulen, maar wat me wel opvalt, in hun schrijftaal, weinig verschillen. en daar beginnen WIJ slordig in te worden. invloed van die vlugge berichtjes? ik weet het niet. bij mijn kinderen valt het nog mee, alhoewel mijn jongste!, maar wat ik soms binnenkrijg!
    ik probeer mijn berichtjes twee maal te lezen, en er zullen nog fouten in zitten, maar dan moeten jullie dat maar aan die bastaard.vlaming vergeven.:)
    en nou, in het noorden is het helemaal van de pot afgerukt.

  11. Reactie van SveN

    Tja, je hebt het over ‘ter verdediging’. Dan ga ik er van uit dat het over de verdediging van een mening gaat hé.

  12. Reactie van Huug

    Taalgebruik. Ik verdedig mijn taalgebruik.
    Over een meningen heb ik (reeds lang geleden) een leuke quote gevonden trouwens: “Opinions are like assholes, everybody has one.”
    Mind you: laatste is alweer géén mening van mezelf.

  13. Reactie van SveN

    Neen, om precieser te zijn verdedig je je mening over bepaald taalgebruik. Je vint ‘opinie’ blijkbaar een zwaar woord, maar ik hanteer het hier op dezelfde manier als ‘mening’ hoor.
    Voor de volledigheid dus: ‘Het is niet omdat je een bron vindt die jouw opinie over je eigen taalgebruik bevestigt….’ zou mijn eerse zin moeten geweest zijn. Daarmee bedoel ik dat jij blijkbaar wil verdedigen waarom je ‘nooit geen’ in je tekst gebruikt. Daarvoor haal je dus de Nederlandse taalunie er bij en mijn punt was dat je ‘nooit geen’ daarmee nog niet goed praat. Maar aangezien die ‘nooit geen’ een citaat was van iemand anders, hoef je je eigenlijk net niet te verdedigen tegen mensen die daar een punt van maken, want het is immers toch niet jouw taalgebruik.
    Misschien dat nu duidelijk is wat ik wou zeggen.
    Ik denk dat ik volgende keer maar gewoon niet reageer.

  14. Reactie van Huug

    Als je nu echt eens mijn mening wil hebben: ik denk dat sommige mensen veel te serieus bezig zijn (met zichzelf). De hele post is een ludieke poging om juist/fout taalgebruik te detoneren en te lachen met de krampachtige taaltips van wijlen Marc Galle. Mag hier in Vlaanderen niet, het moet allemaal juist zijn, een pavloviaanse reactie wegens een alomtegenwoordig dieperliggend minderwaardigheidcomplex dat rondwaart in deze regionen. Net zoals dat oeverloos gezeik over dt-fouten, er is altijd wel een lul die je erop terechtwijst maar voor de rest hersenen heeft als een garnaal. Oh, over “dt” lees dan ook eens: deze tekst hier.
    (Ook typisch voor mensen die hun “gelijk” niet krijgen, ze slaan de deur dicht.)