Basisscholen gaan Turkse les geven

dinsdag 4 maart 2008 13u20 | Redactie | 26 reacties
Trefwoorden: , , .

Schepen Coddens: ‘Doel blijft om hen beter en vlotter Nederlands te leren’

Twee Gentse scholen beginnen volgend schooljaar met een ‘experiment’ waarbij Turkse kinderen in het eerste en tweede leerjaar kunnen leren lezen en schrijven in het Turks. ‘Doel is de leerachterstand van die kinderen tegen te gaan én om hen vlotter Nederlands te leren.’

Lees meer bij De Gentenaar en De Standaard

© 2008 GENTBLOGT VZW

26 reacties »

  1. Reactie van Lien

    Schitterend initiatief! Eindelijk eens een project van de lange termijn. Op het eerste zicht lijkt dit een omgekeerde wereld, zeker in het Vlaanderen waar men voor zijn taal heeft moeten strijden… maar wanneer je het werk van de specialisten ter zake (prof. Klaas Willems aan de UGent kan er u meer over vertellen) bekijkt, kan je alleen maar vaststellen, dat met het aanleren van de taal die de ouders spreken, een tweede taal (het nederlands) er als zoete koek in gaat. Mensen hebben namelijk een goede basis van de moedertaal nodig, om een tweede taal te kunnen leren. Je refereert namelijk naar je moedertaal. Aangezien de ouders en grootouders (die nog heel vaak in een gezin inwonen) enkel de moedertaal of een gebrekkige moedertaal spreken, krijgen deze kinderen halve talen aangeleerd: gebrekkige moedertaal en een nederlands waar ze niet alles bij kunnen plaatsen wegens gebrek aan goede kennis van de moedertaal. Dus mensen: dit is een maatregel die de integratie van onze “medemens-met-exotische-roots” zal helpen.

    • Reactie van S

      Mjah.. alleen: er zijn nog veel andere moedertalen dan het Nederlands en het Turks in Gent. Wat doen we daar dan mee op lange termijn?
      Alleszins een waardevol experiment – maar ik vrees voor de praktische haalbaarheid op een eventueel grotere schaal nadien.

  2. Reactie van Eve

    Een goed idee waar Freya jaren terug al een serieuze lans voor heeft gebroken, zonder succes, wegens geen fiat van de overheid. Dapper dat het nu opnieuw wordt aangepakt!

  3. Reactie van Max

    zeer, zeer goeie actie! en volgend jaar ook arabisch! Als we al in een multiculturele samenleving leven moeten we ook de ander talen net zoals het Vlaams hoor-lees-en-spreekbaar aan bod laten komen.
    Zeer goed idee!

  4. Reactie van Jean Marie DE WULF

    Wat hier voorgesteld wordt vind ik, uit eigen ervaring, prachtig.
    Maar dan komt mijn vraag: waarom wordt hier de Turken, en hopelijk veel anderen gegund, wat de eigen Belgische franstalige bevolking geweigerd werd? Waren/zijn wij dan zo gevaarlijk?

    • Reactie van bwest

      Jij wel ja! ;)

      Over het onderwerp… ik ben geen pedagogisch expert, dus kan me er niet echt over uitspreken als dit al dan niet gaat helpen bij het aanleren van het Nederlands (het klinkt alvast paradoxaal genoeg).

      Maar wat ik wel al zeker weet is dat de stad zich gaat mogen verwachten aan een storm van kritiek genre “doe maar op, geef maar toe, straks wordt da ier allemaal turks”. Op de site van De Gentenaar is dat spelletje trouwens al begonnen.

      • Reactie van huub

        tjah.. “op de site van de gentenaar…”
        zegt genoeg zeker?!

        • Reactie van bwest

          Nochtans, nogal wat van de actua berichten hier komen van de Gentenaar… trouwens, De Gentenaar, alé, eigenlijk Het Nieuwsblad, valt nog mee… het forum van Het Laatste Nieuws… ow boy ow boy, de vox populi in zijn afgrijselijkste vorm

        • Reactie van huub

          mja, en ook ik vraag me soms af wat de link tss de gentenaar (tzal wel nt de naam zijn) en gentblogt is..
          Verdacht regelmatig worden andere bronnen ‘verzwegen’..

          Nuja, op de meeste van dergelijke sites zitten een bende ‘kwakzalvers’; gelukkig blijven we daarvan gespaard hier ;o)

  5. Reactie van louis zwipamoo

    ik geloof er niet in; enerzijds voor elke professor die wit zegt is er één die zwart zegt. bon; eigen ervaring dan; ik woonde jarenlang aan de taalgrens, en ik kende aldus verschillende waalse medescholieren (met franstalige ouders) die naar vlaanderen naar het school gingen. Het viel me telkens op dat ze idd zowel frans als nederlands konden maar geen van beiden goed of prima. en dit waren dan nog redelijk intelligente mensen van goede komaf. ik zeg dit erbij omdat (zonder racistische te willen klinken) de meeste gastarbeiders die naar hier zijn gekomen ongeletterde arbeiders waren. en het is algemeen geweten dat intelligentie mee door de ouders wordt bepaald (door afkomst en door omgevingsfactoren). Dus niet al te slimme ouders, niet al te slimme kinderen (turks of vlaams). Laat zo een kinderen dan ook nog eens ipv 1 maar liefst 2 talen leren…Denk gewoon eens voor jezelf; je bent intelligent en je leerde nederlands en frans op school (mmm hoe goed ben je eigenlijk in dat frans?) wel probeer maar eens een derde taal aan te leren (zeker als je talenten eerder bv creatief of wiskundig zijn) Men zou beter ipv de verplichte 39h les voor zo een kinderen de lestijd optrekken met pakweg 5h per week puur en alleen om nederlands te leren en zodoende gaan ze ook geen leerachterstand krijgen wat betreft geschiedenis, wiskund etc.
    en laten we ook niet vergeten dat dit een ballonnetje was dat ons freyaatje lanceerde om stemmen te ronselen indertijd bij de gentse turken. euh zijn het binnenkort weer verkiezingen ergens? in het bedrijfsleven valt ook op dat werkgevers geen enkel probleem hebben om ‘allochtonen’ (maar eigenlijk zijn het gewoon belgen waarvan de opa van vreemde origine was) aan te nemen maar vrezen voor taalproblemen bv inzake veiligheid (jaja soms gebruiken ze dit ook als excuus). en taal is niet gewoon taal maar ook een uiting van cultuur; nu zijn er mensen die beweren dat het vrijwaren van iemands cultuur belangrijk is, anderen willen dan weer dat allochtonen hun cultuur opgeven en zich moeten integreren/assimileren. wat mij betreft doen ze wat ze willen; die luxe van eigen keuzes te maken hebben we gelukkig nog in belgië maar men mag de economische gevolgen vergeten; nl men staat er nog steeds huiverachtig tegenover om mensen van een andere cultuur op te nemen in het bedrijfsleven. en met de heersende verzuring hoe langer hoe meer.

    • Reactie van Aydin

      Ik ben zelf van turkse originie. En heb twee peuters die naar een katholieke school gaan. Wat betreft de proefproject, heb ik toch bedenkingen bij, er moeten andere methodes uitgewerkt worden. Hoewel ik het Nederlands behoorlijk beheers, praat ik turks tegen mijn kinderen en af en toe Nederlands.Eigenlijk was beslissing heel moeilijk, de zorgcordinator raadde af om twee talen te spreken tegen de kinderen. Met gedachte van 1 persoon , 1taal. Dus proberen we nu een zeeer goeie basis te leggen voor Turks. Zodat ze zich op iets kunnen baseren. Het Nederlands krijgen ze dan op school aangeleerd. Maar turkse lessen zie ik helemaal niet zitten. Als ik wil dat mijn gasten later ook naar unief gaan, moeten ze die taal toch goed beheersen. Het aanbod van het Nederlands die ze op school krijgen, kan ik niet laten voor turkse lessen. Ik denk als ouder om de verantwoordelijkheid te nemen van het turks aan te leren, en de school het Nederlands.Het is zeer moeilijk hoor, je wilt anders integreren, je wilt niet bekeken worden als een buitenlander, kleinkinderen van gastarbeiders. Maar anderzijds je eigenheid, je identiteit. Het is wikken en wegen. Natuurlijk voor een peuter die daar de eerste dag staat, kan ik best aannemen dat ik heel zwaar moet zijn. Het afscheid met mama, opvang in een andere taal, een leerkracht die je niet kan troosten omwille de taal. Naast het turks heb ik wel mijn kinderen de basis, dagdagelijkse zaken in het Nederlands ook aangeleerd, dat ze hun plannen zouden kunnen trekken. Mijn mening is zonder de moedertaal te verliezen, het kind zoveel mogelijk in aanmerking laten komen met het Nederlands. Het beeld van allochtone kinderen minder intellegent zijn vindt ik ook enorm spijtig. Er zijn heel veel talenten die verloren gaan omwille gebrek aan omkadering en ondersteuning. Maar de opkomende generatie is veelbelovend. Ook omdat nu de derde generatie Turken het Nederlands goed beheersen en er positief tegenover staan. Zo dat was. Ben benieuwd naar jullie reacties.

      • Reactie van Tom De Wael

        Ik vind het een heel positieve reaktie op een ingewikkeld gegeven.
        Wel eigenaardig dat een zorgcoördinator afraadde om de kinderen op te voeden in de 2 talen. Recentere studies wijzen net uit dat kinderen vlot 2 en 3 talig kunnen worden opgevoed. Het gaat er naar mijn bescheiden mening meer om dat een kind idd minstens de basis van het Nederlands meekrijgt zonder dat er een waarde oordeel wordt gemaakt over nederlands is beter dan turks of turks is beter dan nederlands. Wie later een degelijke plaats wil verwerven in de maatschappij moet gewoon een goede basis krijgen met voldoende aandacht voor de eigen achtergrond. Dat is niet alleen zo voor mensen van turkse origine, dat is zo voor iedereen. MvG, Tom

        • Reactie van S

          Tom, de zorgcoördinator raadde vermoedelijk af dat één persoon 2 verschillende talen tegen het kind zou spreken, maar niet dat het kind tweetalig opgevoed zou worden.
          De stelregel is één persoon, één taal.

          Dat is inderdaad soms moeilijk vol te houden, zoals Aydin aangeeft: als je zelf ook Nederlands spreekt is bv in Nederlandstalig gezelschap niet makkelijk om het vol te houden om een andere taal te blijven spreken tegen je kind.
          Maar zeker niet opgeven Aydin, het is niet alleen een praktisch voordeel om twee talen te spreken, tweetaligheid maakt in zekere zin ook slimmer doordat je hersens anders gaan werken en het vermindert bv ook de kans op dementie.
          Mijn vriendin is tweetalig Frans-Nederlands, en in het huidige politieke klimaat voelt ze zich soms ook wat gegeneerd om Frans te praten – maar de voordelen van tweetaligheid zijn te waardevol om dat op te geven, dus zeker volhouden!

      • Reactie van Jean Marie DE WULF

        Persoonlijk heb ik dezelfde ervaring als franstalige Gentenaar. Ik heb nooit mijn moedertaal opgegeven en op school geen toegeving: het was nederlands. Met mijn kinderen: zelfde regels. Nu spreken we allen drie of vier talen…….
        Aydin, uw optie is de goede. Vergeet uw kinderen ook niet Frans en Engels bij te laten leren, die talen zijn zeer belangrijk voor ons in België.

  6. Reactie van Kritische Burger

    Weet je wat ik vreemd vind?

    Ofwel is dit een goed idee. Maar het ministerie van onderwijs vindt blijkbaar van niet. Ik denk toch van minister Vandenbroeke heel wat knappe koppen in dienst heeft, die hem goed advies geven. Ik zie ook in andere landen dat dit niet gebeurt. Waarschijnlijk vergissen al die pedagogische experts van heel Europa zich dus. Kan gebeuren, natuurlijk, het zou kunnen dat alle pedagogische experts verkeerd zijn.

    Ofwel is dit een verkeerd idee. Dan is Rudy Coddens niet de grote pedagoog die het beter weet dan alle pedagogen van het ministerie samen. Maar dan neemt het Gentse onderwijs wel een groot risico door nu zo’n experiment te nemen. Zijn de deelnemers van het experiment wel goed ingelicht? Weten de ouders van die kinderen wel dat de kans bestaat dat hun kinderen over twee jaar helemaal niet mee kunnen in het onderwijs? Dat die kinderen misschien zullen mislukken in hun onderwijsloopbaan? Ik zeg niet dat dit zal gebeuren, maar gelet op het feit dat het hier om een experiment gaat, is dat natuurlijk mogelijk.

    Ik wil maar zeggen: het gaat hier om kinderen en hun toekomst. Laten we beslissingen nemen op basis van goede pedagogische argument, en laten we de politiek hier ver buiten houden.

    • Reactie van Koenvp

      Beste Kritische Burger,

      Het is jammer genoeg zo dat heel veel kinderen ‘mislukken’ omdat ze hun moedertaal niet goed beheersen.

      Eigenlijk moet je het zo zien: de kinderen die deel uitmaken van het “experiment” – raar woord – krijgen een kans.

      Er is al een hele tijd eensgezindheid bij pedagogen dat de een goede kennis van de moedertaal goed is voor het leren van een tweede taal.

      Ik begrijp uw bezorgdheid en volg uw redenering: goede pedagogische argumenten en de politiek er ver buiten houden.

      Dat het zolang duurde vooraleer een project als dit een kans kreeg heeft waarschijnlijk veel met politiek te maken.

      Het project ziet er goed doordacht uit, en begint voorzichtig. Het verdiend een kans. Respect.

  7. Reactie van Tom De Wael

    ik heb er toch ook steeds dubbele gevoelens bij. enerzijds vind ik het belangrijk dat zowel ouders als kinderen zo goed mogelijk nederlands leren en vind ik dat mensen niet vroeg genoeg degelijk Nederlands kunnen leren.
    anderzijds ben ik vorig jaar naar een studiedag over taal geweest in Antwerpen waar een aantal professoren een lans braken voor het DEGELIJK aanleren van de moedertaal (en daar wringt vaak ook het schoentje omdat het Turks, Arabisch dat 1e en 2e generatie allochtonen spreken vaak een obscure dialectvorm) omdat dit een betere basis vormt voor het aanleren van een 2e taal.

    Nu ja, taal zal voor heel wat Vlamingen nog wel een tijd een heel gevoelig punt zijn.

  8. Reactie van Guido Van Peeterssen

    Ik denk dat we hier een onderscheid moeten maken tussen ‘een taal aanleren’ en ‘leren in een bepaalde taal’. Als ik het goed voor heb zijn er allochtonen die met een buitenlandse (in dit geval Turkse) partner huwen. Daardoor wordt de taal binnen het gezin bepaald. Als de ouder in kwestie zich opsluit binnen de eigen gemeenschap zal die natuurlijk nooit Nederlands leren, er is ook niemand die de persoon in kwestie daarover aanspreekt of verplichtingen oplegt.

    Het probleem stelt zich als het kind zich voor de eerste schooldag op school aanmeldt en in een totaal vreemde wereld terechtkomt. Zo een kind zit met een pak problemen. Je kunt wel hard werken aan de taalachterstand maar je zit bovendien met een kind dat mogelijk nog niet schoolrijp is en in tegenstelling tot Vlaamse kinderen niet naar de kleuterklas geweest is. Enfin: een pak problemen en hindernissen.

    Het kan dus zijn dat je zo een kind de klassieke vakken moet aanleren maar dat het geen woord Nederlands spreekt. Want je hebt een keuze die in feite geen keuze is. Ofwel geef je les in het Nederlands en bouwt het kind een onoverkomelijke leerachterstand op. Ofwel grijp je terug naar de moedertaal en werk je ondertussen aan die taalachterstand. Eenmaal de taalachterstand weggewerkt (en dat gebeurt niet op één, twee, drie) kan het kind weer mee op school want het heeft de andere vakken wél geleerd.

    Je zit natuurlijk met het probleem dat taal een tweesnijdend mes is: ben je intelligent dan is tweetaligheid een zegen. Ben je echter niet slim dan brabbel je in beide talen maar wat op los. Dat merk je aan bepaalde ‘bourgeois’ die slim willen lijken maar zich alleen maar belachelijk maken door een idioot taaltje te spreken.

    De oplossing? Ergens een lijn te trekken en te zeggen: op school géén andere taal dan Nederlands. Maar aan de andere kant gebruik maken van het recht op onderwijs (er is tenslotte een leerplicht en geen schoolplicht). Erken het probleem en laat mensen die geschoold zijn met deze kinderen werken. Als je dat niet toestaat kan je evengoed Vlaamse kinderen met een leerachterstand of een motorische achterstand hebben bepaalde rechten ontzeggen omdat ze ‘afgeschreven’ zijn.

    • Reactie van Kritische Burger

      Ik volg je redenering, Guido, en het belangrijkste is natuurlijk dat alle kinderen goede onderwijskansen krijgen. In de rest van Europa lost men dit op door een “taalbad”: kinderen met een andere moedertaal krijgen één jaar zeer intensief les in de taal van het onderwijs, en daarna moeten ze kunnen volgen. De ervaringen met een dergelijk taalbad zijn over het algemeen positief.

      Dus: kan iemand mij uitleggen waarom de Gentse schepen van onderwijs nu zoveel verstandiger is dan alle pedagogen van heel Europa samen? Ik snap wel dat de overgang van een huisgezin met een vreemde taal naar het Nederlandstalig onderwijs ruw kan zijn, maar die overgang moet natuurlijk toch op een bepaald moment gemaakt worden. Het is trouwens ook wel discriminerend dat kinderen van Turkse komaf dit soort “service” krijgen (ook al heeft het misschien desastreuse gevolgen voor hun latere onderwijskansen), en waarom dan niet de kinderen van andere groepen in Gent?

      Nu ja, in elk geval: Coddens mag het gaan uitleggen bij het ministerie, dat duidelijk niet gediend is van dergelijke experimenten op kinderen. Veel geblaat en weinig wol, zoals gebruikelijk.

    • Reactie van Tom De Wael

      Guido, “niemand die er hen over aanspreekt”
      Sinds het taaldecreet van minister Keulen moeten nieuwkomers en gezinsherenigers (op straffe van boete) zich gaan aanmelden voor een cursus maatschappelijk oriëntering en Nederlandse taallessen.
      Dit dient door de bevolkingsdiensten zelfs opgevolgd te worden en zij moeten mensen de info meegeven bij inschrijving in de gemeente.

      (nu ja, België zou België niet zijn als er geen oneindig aantal uitzonderingen zouden zijn en de concrete boetes nog voor de eerste keer moeten toegepast worden. maar dat is een ander verhaal)

      Het feit blijft echter wel dat we ondanks dat we nu met ons aanbod voor Nederlands voor anderstaligen bij de koplopers zijn, we er RIJKELIJK laat mee zijn begonnen door het naïeve geitewollensokken gewauwel van de jaren 70 dat mensen zelf wel het nodige gingen doen om zich te integreren.

      Is ondertussen onder impuls van VDB niet een jaar kleuterschool verplicht ? (leer/schoolplicht vanaf 4 jaar ?)
      ‘k denk trouwens dat de jongere generatie allochtonen makkelijker hun kinderen naar de kleuterschool stuurt om hen zo snel mogelijk mee een plaatsje in de maatschappij te doen vinden.

  9. Reactie van bwest

    Hm… nog een bedenking. Ik veronderstel (hoop…) dat er op die scholen niet alleen kinderen van Turkse afkomst zitten, maar ook nog van Belgische afkomst. Krijgen die dan ook Turks? Of gaat men de Turkse studentjes uit de klas halen en hen apart onderwijzen? En lopen die zo geen achterstand op tegenover de rest? Of krijgen ze dezelfde leerstof maar in een andere taal?

  10. Reactie van Jean Marie DE WULF

    Zo maar een andere (misschien domme) bedenking: mag een Vlaams kind ook die lessen Turks volgen, of werkt dat averechts voor hem? Het kan ook een verrijking en verbreding van zijn horizon betekenen….

  11. Reactie van zena

    Waarom een experiment met 2 scholen met “Turkse les”. Wat met de Marokkanen, de Bulgaren, de Roma’s, de Russen, de Kosovaren ? Is er enkel bij de Turken een leerachterstand ?

    • Reactie van Dolly

      Ik ben volledig akkoord met jou Zena.Wat met alle andere anderstaligen hier in Gent? Wetende dat de Brugse Poort alleen al 94 nationaliteiten telt…
      Bij deze wil ik dan ook stellen dat dit proefproject in mijn ogen een racistisch tintje heeft…!!!
      Groetjes Dolly

      • Reactie van Jean Marie DE WULF

        Ge zegt het zelf het is een “proefproject”; dit wil dus zeggen dat het op kleinere schaal gebeurt, en vermoedelijk bij de grootste groep van de te testen talen. Ik zie niet waarom hier het woord racisme kan aan geplakt worden tenzij ge elke poging om de mensen te helpen zo wil kelderen.
        Het gevolg als dit project lukt is natuurlijk het uit te breiden naar zoveel mogelijke talen, dit moet langzaam kunnengroeien: niet vergeten het feitelijk doel is dat hier iedereen de kans krijgt via de kennis van zijn eigen afkomsttaal beter en eenvoudiger nederlands te leren.
        Zolang migratie is zal zoiets nodig zijn.