RSSVergeten Straat (Louis Paul Boon) in het NTGent
Onlangs gingen we naar het NTGent voor de voorstelling van Vergeten Straat van Louis Paul Boon. Het is een toneelbewerking van de gelijknamige roman die Boon tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog schreef, die het verhaal vertelt van de bewoners in een doodlopend straatje, ergens in Brussel. Hun steegje werd, ten gevolge van de aanleg van de Noord-Zuidverbinding, door een administratieve vergissing afgesloten met een betonnen muur, waardoor zij van de buitenwereld werden afgesneden. Aanvankelijk reageren ze wanhopig, maar algauw creëren zij hun eigen anarchistische maatschappij waarin de individuen hun leven in eigen handen nemen en zonder centraal gezag proberen samen te werken. Kan deze minimaatschappij standhouden of blijft het een utopie?
We wisten gelukkig op voorhand dat het ongenummerde plaatsen waren, waardoor we ruimschoots op tijd waren (om daar dan een hele tijd aan te kijken tegen de gesloten deuren richting zaal). De theaterzaal was compleet getransformeerd: er was een volledig nieuwe vloer aangebracht bovenop de scène en de zitplaatsen van het parterre, met het speelvlak over de volledige lengte en aan weerszijden de toeschouwers op tribunes. Met osb-platen werd de straat gesuggereerd, met huizen met raam- en deuropeningen (waardoor je de toeschouwers aan de overkant zag zitten). Een sobere en sterke scenografie.
Er waren 13 personages, gespeeld door 7 acteurs en 5 poppen. Behalve Elsie de Brauw hadden alle acteurs grote maskers op, die heel soms kortstondig afgenomen werden.
Dat had als groot nadeel dat je niet altijd doorhad welk personage aan het spreken was, te meer omdat ze zich soms aan de andere kant van de straat bevonden. Normaal gezien richt je je dan naar de plaats waar het geluid vandaan komt, maar dat lukte hier dus niet. Door de maskers was men bovendien genoodzaakt de acteurs te versterken, waardoor het geluid van overal uit de luidsprekers kwam. Dit alles maakte het stuk meer dan eens verwarrend, zeker ook door de dubbelrol van Elsie de Brauw – zij speelde zowel Roza als Hermine – en het feit dat ook Roza als kind werd uitgebeeld. Dat van die dubbelrol, dat snapte ik trouwens nu pas door nog eens het programmaboekje ter hand te nemen (want in het theater zelf heb je niet altijd de tijd om dat volledig te lezen) en nu begrijp ik ook waarom ze het ene moment wel een masker op had en het andere niet. En dan te bedenken dat er zoveel acteurs zijn die nood hebben aan werk, of zou deze speelwijze ingegeven zijn door besparingsmaatregelen in het NTGent?
Het stuk kwam heel statisch over, ook al renden de personages de helft van de tijd van de ene kant naar de andere, en werd er veel geschoven met de muren. Dat kwam uiteraard gedeeltelijk door de maskers, maar ook door de taal. Als ik aan Boon denk (ook al heb ik eerlijk gezegd minder van hem gelezen dan ik zou willen), denk ik aan volkse personages en volkse personages spreken volkse taal i.p.v. hoogdravend Nederlands. Het zal wellicht aan mijn gebrek aan intellegentie gelegen hebben, maar ik vond de dialogen te hoog gegrepen, te intellectualistisch en te filosofisch (ook mijn gezelschap was die mening toegedaan). Het taalgebruik contrasteerde ook met de namen van enkele personages: Vieze, Wiske, Koelie, Madame Kaka.
Toen het stuk een tiental minuten bezig was, herbegonnen de personages een deel van de dialogen, als een stukje film dat teruggespoeld werd. De betekenis ervan ontging mij ook totaal, maar het zal ongetwijfeld wel een kunstzinnige meerwaarde gehad hebben.
Ik geef toe, ik was die avond doodmoe, het was snikheet in de zaal, en twee volle uren zonder pauze is lang en deze factoren hebben zeker niet bijgedragen tot een beter begrip van de inhoud. Anderzijds is het ook wel zo dat een stuk waarvoor je op het puntje van je stoel gaat zitten, vermoeidheid en andere ongemakken snel doet vergeten.
Tot slot toch een positieve noot: de muzikale begeleiding was zeer goed, was nergens overheersend en gaf uitstekend de sfeer van het verhaal weer: een mengeling van plezier en treurnis.
Ondanks de ontzettend rijke inhoud van het verhaal, bleef het stuk niet ‘hangen’. Ik bedacht mij achteraf bv. dat ik er die avond in mijn bed geen moment meer aan gedacht heb. Als ik namelijk iets gezien of gelezen heb dat beklijft, dan blijft dat door mijn hoofd spoken, zeker op die dunne grens tussen waken en slapen.
Uiteraard is het bekijken en beleven van een theaterstuk een zeer subjectieve ervaring, en de kans is groot dat u het wel een fantastisch stuk vindt. Dat mag u ons gerust laten weten in de commentaren.
Gezien in het NTGent op dinsdag 23 september.
Deze voorstelling speelt nog op 1, 2, 3, 4 en op 6, 7, 8, 9 oktober, telkens om 20.30 u.
Let wel, er zijn dus geen genummerde plaatsen en een aantal van deze voorstellingen zijn reeds uitverkocht.
NTGent, Sint-Baafsplein 17, 9000 Gent.
Tickets: € 21/18
Reserveren: tel.: 09/225.01.01 of mailen naar tickets@ntgent.be
© 2008 GENTBLOGT VZW
Ik ben gisteren gaan kijken en ik begrijp je commentaar. Ik vond het aan de lange kant, maar het stoorde me niet zo dat ik niet meteen wist wie aan het praten was, soms was dat niet nodig vond ik. Ik vond het al bij al wel geslaagd, maar een kwartier minder was misschien krachtiger geweest.