Plaatsnaamgeving in Wondelgem
Wie in Wondelgem woont, kan er niet omheen, en ook iedereen die langs de R4 rijdt, heeft het al opgemerkt: er is een behoorlijk stuk verkaveld tussen de Botestraat en de R4, de Lange Velden. Hoe men de verhoogde verkeersdruk in Wondelgem City gaat opvangen (in totaal een 700 nieuwe huizen, als ik me niet vergis), is me een raadsel, maar er zijn uiteraard in de wijk zelf een aantal nieuwe straten bijgekomen.
Ook deze moeten een naam hebben, en op de gemeenteraad van eind september heeft men die namen dan ook vastgelegd. De Dienst Administratie Departement Ruimtelijke Planning heeft voor ons netjes de namen en hun etymologie in een lijstje gezet, en wij wilden ze u niet onthouden.
1. Langeveld
De weg met de naam ‘Langeveld’ werd verlengd zodat het verlengstuk dezelfde naam krijgt. ‘Langeveld’ is een toponiem uit 1574, afkomstig van ‘tlanghevelt’.
2. Oude Akker
Het fiets-/wandelpad met de naam ‘Oude Akker’ werd verlengd zodat het verlengstuk dezelfde naam krijgt. ‘Oude Akker’ komt van ‘Oude akker’, een toponiem dat teruggaat tot de 18e eeuw.
3. Wedauwen
Het fiets-/wandelpad ‘Wedauwen’ werd verlengd zodat het verlengstuk dezelfde naam krijgt. ‘Wedauwen’ komt van wede = teenwilg en houw(en): plaats waar periodiek hout werd gehouwen, een toponiem dat teruggaat tot de 18e eeuw.
4. Isala Van Dieststraat
Anne Catherine Albertine Isala Van Diest werd geboren op 7 mei 1842 in Leuven en overleed in Knokke op 2 februari 1916. Ze werd bekend onder de naam Isala Van Diest.
Isala Van Diest was de eerste vrouwelijke arts in België. Ze kreeg echter niet de kans om haar diploma in eigen land te behalen. Om zich voor te bereiden op haar universitaire studies vertrok ze eerst naar Duitsland. Toen ze zich wilde inschrijven aan de faculteit Geneeskunde van de Katholieke Universiteit te Leuven, stootte ze op de categorieke weigering van de rector. Isala Van Diest besloot uit te wijken naar de universiteit van Bern in Zwitserland.
Ze studeerde in 1879 af als dokter in de geneeskunde en was de eerste Belgische vrouw die er in slaagde een universitair diploma te halen. Om haar buitenlands diploma te laten erkennen moest ze een bijkomend examen afleggen. Ze vestigde zich in Brussel en werkte eerst als arts voor Le Refuge, een opvanghuis voor ex-prostituées.
Isala Van Diest koppelde haar professionele activiteiten aan een ver doorgedreven sociaal engagement en zette zich jarenlang in voor de Société de moralité publique. Deze vereniging stelde zich tot doel om de strijd aan te binden met de internationale vrouwenhandel en de gereglementeerde prostitutie. Later begon ze een eigen praktijk als huisarts. Kort na de eeuwwisseling was Isala Van Diest genoodzaakt haar medische praktijk op te geven wegens haar verminderd gezichtsvermogen. Ze verhuisde naar Knokke waar ze haar laatste levensjaren doorbracht.
5. Elza Darcielstraat
Elza Darciel, pseudoniem van Elza Dewette, werd geboren in Sint-Amandsberg op 12 april 1903 en overleed in Hofstade op 8 februari 1998. In 1919 ging ze in Brussel naar de Academie voor Schone Kunsten en leerde er tekenen en schilderen. Omdat haar vader wilde dat ze een vast beroep uitoefende, ging ze vijf jaar werken als tekenares op de kantoren van een damestijdschrift. Dan stopte ze ermee en besliste ze haar eigen weg te gaan.
In 1922 zag ze in Brussel een dansvoorstelling van de toen internationaal bekende Isadora Duncan, die een van de pioniers van de niet-academische dans was. Haar besluit stond vast: ze zou danseres worden, meer nog, ze droomde van een eigen dansschool. Ze stichtte in 1930 een dansschool in Brussel en wilde op die manier haar steentje bijdragen om de Vlaamse aanwezigheid in Brussel te bevestigen. Tussen 1936 en 1939 heeft Elza Darciel zeven verschillende balletten ontworpen en ten tonele gebracht; in tal van voorstellingen speelde ze zelf mee.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog zette ze haar artistieke werk voort en van 1942 tot 1944 was ze lerares aan het Muziekconservatorium van Mechelen. In de jaren 1950 en 1960 ervoer Elza Darciel waardering in ruime kring en kreeg ze ook meer financiële mogelijkheden. Ze speelde een pioniersrol in de Vlaamse danskunst als choreografe, opvoedster en artieste.
6. Yvonne Desirantstraat
Yvonne Desirant werd geboren in Sint-Amandsberg op 2 juni 1899 en overleed op 17 augustus 2002 in Oostende. Zij schreef zich in 1921 in als studente farmaceutische wetenschappen. Ze werd daar opgemerkt als begaafde studente, en schakelde over naar de richting scheikunde. Ze studeerde af in 1926, werd benoemd tot assistent in 1926 en als werkleider bij professor Swarts, de grondlegger van de organofluorchemie. Ze verrichte speerpuntonderzoek en heeft onder meer in de jaren 1935-1936 de eerste synthese van hexafluorbenzeen op punt gesteld.
7. Lucie Dejardinpad
Lucie Dejardin werd geboren in Grivegnée op 30 juli 1875 en overleed in Luik op 28 oktober 1945. Ze was afkomstig uit een familie mijnwerkers en werkte zelf als 13-jarige in de mijn. Ze was gemeenteraadslid in Luik en werd de eerste vrouwelijke rechtstreeks verkozen volksvertegenwoordiger.
8. Marguerite Yourcenarpad
Marguerite Yourcenar is het anagram en het pseudoniem van de schrijfster Marguerite Antoinette Jeanne Marie Ghislaine Cleenewerck de Crayencour. Ze werd geboren op 8 juni 1903 in Brussel en overleed in Mount Desert Island (Verenigde Staten) op 17 december 1987. In 1929 verscheen haar eerste succesvolle boek ‘Alexis ou le Traité du vain combat’. Ze deed vertaalwerk en schreef tal van boeken zoals ‘Coup de Grace’ en ‘Les Mémoires d’Hadrien’. In 1971 werd ze als eerste vrouw toegelaten tot de Académie Royale Belge de Langue et de Littérature Françaises.
9. Georgette Leblancpad
Georgette Leblanc werd geboren in Rouen op 8 februari 1869 en overleed in Le Cannet op 26 oktober 1941. Georgette Leblanc was een Franse actrice en was de partner van Maurice Maeterlinck. Zij schitterde als actrice en operadiva. Als artieste had ze een invloedrijke rol in het culturele leven vanaf het fin-de-siècle tot aan de Eerste Wereldoorlog. In 1895 ontmoette ze Maurice Maeterlinck en begon met hem een relatie die zou standhouden tot 1919. In 1896 al overtuigde ze hem om naar Parijs te trekken en lag zo mee aan de basis van zijn internationale doorbraak.
Verscheidene stukken schreef hij speciaal voor haar. Na de breuk in 1919 trok Georgette Leblanc naar New York. Later keerde ze terug naar Frankrijk waar ze in de film ‘L’Inhumaine’ van Marcel L’Herbier speelde.
10. Sarah Bernhardtpad
Sarah Bernhardt, geboren als Rosine Bernardt in Parijs op 22 oktober 1844 en daar overleden op 26 maart 1923, was een zeer bekende actrice. Zij trad niet alleen op in Parijs maar maakte vele tournees rond de wereld. Op 26 juli 1880 trad ze in Gent op in de Grote Schouwburg of opera. Nadien stond ze nog verscheidene keren op de planken en oogstte vooral succes met haar rol van de hertog van Reichstadt. Het bekendst was haar vertolking in ‘La Dame aux Camèlias’ van Alexandre Dumas fils. Op latere leeftijd speelde ze tevens de hoofdrol in een aantal films.
© 2010 GENTBLOGT VZW
Is het lijstje van verdienstelijke Gentse vrouwen al uitgeput?
Wat hebben Isala Van Diest, Lucie Dejardin en Georgette Leblanc met Gent (Wondelgem) te maken?
Als Gent blijft verkavelen mogen we ons dus nog verwachten aan een Golda Meirstraat, een Nefertitisteeg, een Benazir Buttholaan, een Cleopatrapad, een Angela Jurdakweg…
Gudrun, bedoel je niet Botestraat in de plaats van Beekstraat? De opmerking over verkeersafwikkeling is terecht, maar dat geldt voor alle nieuwe verkavelingen. Hier loopt wel de belangrijkste Gentse tramlijn.
Uiteraard, foutje van mij, ietsje te snel geschreven :-p Ik heb het foutje al rechtgezet.
Is de Stad Gent soms niet wat onvoorzichtig met straatnamen?
Voor zover mijn inlichtingen juist zijn, zou een notoire pedofielin 1654 door de schepenen ter dood veroordeeld en openbaar op de Vrijdagsmarkt gewurgd: Hieronimus Duquesnoy. Duquesnoy was een zeer bekwame beeldhouwer, gespecialisserd in ‘putti’.
Waar ligt zijn straat?
Jean-Marie, het stadsbestuur is net voorzichtiger geworden. Geen mannen meer met iets op hun kerfstok zoals Jan Yoens, Keizer Karel, Jan Van Hembyse of Jean Ray. Alleen maar dames met een onberispelijke staat van dienst (hoewel Georgette Leblanc destijds geen kans maakte). Ooit werd zelfs een kind geschrapt: Prins Boudewijn (zoon van Leopold II en Maria Hendrika) werd aan het station vervangen door de latere Koning Boudewijn.
Jeanmarie,
ik pleit toch voor enige menselijkheid tegenover pedofielen die al meer dan vierhonderd jaar dood zijn ;-)
Die kunnen trouwens binnenkort in de Colruyt van Wondelgem terecht voor een “limited edition Westvleteren-cuvée Roger”.
Een mooie meisjesnaam staat altijd beeldig. Vooral als je de betrokkene niet kent.
Je voelt je vanaf nu veel meer Wondelgemnaar, laat staan Gentenaar, sinds je een huis mag zoeken tussen straatnaampaaltjes waarop de uitvindster van hexafluorbenzeen staat en je ten minste één overleden lid van een Luikse gemeenteraad kunt citeren.
Het is bovendien praktisch dat je dochtertje de naam van een weliswaar grote Franse schrijfster leert uitspreken, vooraleer ze één boek van onze eigen boekenbreiers heeft gelezen.
Het staat bovendien geleerd de naam van een actrice uit de Parijse kringen te onthouden, terwijl men in Gent nooit een theater of concertzaal binnenstapt.
Intussen is men op donkere avonden gelukkig voorzichtig wanneer achter de voordeur een mannenstem beweert een vrouw met camelia’s te zoeken.
Het is nog niet moeilijk genoeg om tussen dertig planten en twintig vogels de juiste afslag te kiezen.
En wie heeft ooit iets met Gent of Wondelgem te maken gehad. We kunnen het even in Rouen gaan vragen.
700 nieuwe huizen! Hopelijk wordt er ook een nieuwe school gebouwd!
Of een crèche, of een bushalte, of een postkantoor, of een brievenbus of een ouderlingentehuis. Of, maar de kans is écht klein: een betaalbare woning.
Dat treft: het postkantoor in de Winkelstraat is net 6 maand geleden gesloten!
En de dichtste school Mariavreugde werkt vanaf dit jaar met een inschrijvingsstop.
Visie! Lange termijnontwikkeling! Duurzaamheid!
Ja, daar kunnen we wel wat van in Gent…
Beste,
Antwoord op volgende reactie:
Reactie van Guido Van Peeterssen
28-10-2010 om 22:31
Of een crèche, of een bushalte, of een postkantoor, of een brievenbus of een ouderlingentehuis. Of, maar de kans is écht klein: een betaalbare woning.
Een betaalbare woning, postkantoor of school kunnen wij niet bieden maar er komt wel een nieuw en betaalbaar kinderdagverblijf in het oude postkantoor in de winkelstraat.Een brievenbus staat nog voor het gebouw.
Met vriendelijke groeten,
Ellen en co
We kunnen nu eenmaal niet allemaal in de Verheven Jan Breydelstraat, de Eburonendreef of in de Briesende Vlaamse Leeuwstraat wonen. Gelukkig, maar toch.
Een ding is zeker. Je zal in Rouen of Parijs geen straatnaam van een Gents gemeenteraadslid vinden. Hij mag zelfs een pil
tegen een gebrek aan vindingrijkheid uitgevonden hebben.
Waar zijn we mee bezig?
Sommige bewoners vergeten begot binnnenkort op verplaatsing hun eigen straatnaam !
Maar ze weten dat het ergens over scheikunde en acterende vrouwen ging.
Een GPS wordt onontbeerlijk in Gent.
Ik vind zelfs je gekozen naam ‘t Malse Beezeken” ideaal om aan een straat te geven, ergens waar veel braambessen stonden vb
Dank je wel, Roland.
En Wondelgem had inderdaad veel braambessen staan. Aan grachten en boskanten of zomaar langs de weg.
Wandelende moeders met voorzichtige plukkende vingers, wat bessensap op een lachende kinderlip en een handvol bessen, traag vooruitkomen op een zonnige zandwegel in de schaduw van een dikke linde en duizend andere bomen.
Dromen en een beetje speels bang zijn voor de geluiden achter je, want het ging maar over een vluchtende kat of konijn.
En vooral opgroeien met… fantasie, creativiteit en vindingrijkheid.
Slechts de herinnering eraan op een straatnaambord, zou veel
inwoners van Wondelgem een heel groot plezier doen.
Vooral de fantasie moeten we missen ! Ook bij de bedenkers van passende gemeentelijke straatnamen.
Intussen kopen we onze braambessen zoals iedereen en wonen we gelukkig in de Hexafluorbenzeenstraat.
Dan liever de Taminco2010straat, bedrijf van het desbetreffende jaar in Wondelgem. Kunnen ze meteen de bloembakken sponsoren, of de jaarlijkse BBQ.
ER is natuurlijk wel al een Braambezielaan in Wondelgem…
facebookstraat en vindikleukstraat.
Bestaan ook reeds in Wondelgem: Aalbessenlaan en -straat en Moerbezielaan.
In Sint Amansberg is er de Lijsterbesdreef en in Nieuw Gent de Vlierstraat.
Ik vergat een Gentse besstraat:de Sneeuwbesstraat te Zwijnaarde.
Beste goedestraatnamenzoekende vrienden,
Jullie hebben volkomen gelijk dat er voldoende bessennamen
in Wondelgem bestaan. Maar in wezen gaat het niet om de besjes maar wel over de ziel van het Wondelgems verleden, over onze huidige gemeenschap en vooral over het weinige dat nog eigen-aardig is. Met alle respect voor een dame die ‘s morgens na het ontbijt hexafluorbenzeen uitvindt, brouwt of distilleert. Maar waarom had Yvonne Désirant haar brouwsel niet in Gent of Wondelgem staan?
Misschien omdat ze toen al de weg niet meer vonden.
Gentblogt lijkt steeds meer op een Gentse Wikipedia, ofte GandaWiki.
Er verscheen hier al een stukje over een leuke wandeling rond Gentse straatnamen:
http://www.gentblogt.be/2007/04/25/straatnamen-met-een-verhaal
En Gentblogt heeft ooit het boek “Buskruit en Sauerkraut” behandeld, en dat boek bevat ook een hoofdstuk straatnamen (maar dan wel ivm beide Wereldoorlogen):
http://www.gentblogt.be/2007/10/20/buskruit-en-sauerkraut
Nu nog eentje die vertrekt, met de Fanfare van Honger en Dorst op kop, vanuit de Fruitige Wildernis en alles wat met fruit en groensel te maken heeft bezoeken, om te eindigen op de Groentenmarkt?
Of beter nog waarom geen wandeling rond ‘Film in Gent”?
Ik zou zeggen, Guido: smijt u volledig! En als het is uitgewerkt en op papier staat, zullen wij er met plezier een artikel rond schrijven :-)
U vraagt, wij draaien. Een wandeling over film in Gent? ‘Gisteren ging ik naar de cinema’, te boeken bij Gandante!
Fruit en groenten en alles wat ermee te maken heeft, komt ruimschoots aan bod in de wandeling ‘Gent op z’n kookpunt’.