Dialoogcafé: ‘Nieuw Leven in de Oude Dokken’
Donderdag infiltreerden wij in een bewonersvergadering in De Buurtloods op de Muide. Daar organiseerde Stad Gent, afdeling ‘Stedelijke Vernieuwing en Gebiedsgerichte Werking’, een dialoogcafé over het Project Oude Dokken. Het doel van deze bijeenkomst was veel breder dan zomaar een briefing. Uitwisseling van informatie stond centraal, dus ook de communicatie van bewoners naar organisatie. Daarvoor was er een legertje projectmedewerkers aanwezig, om de vragen van (ongeruste) bewoners te beantwoorden en om opmerkingen of voorstellen te noteren.
Voor alle duidelijkheid: we spreken dus over het enorme Stadsvernieuwingsproject ‘Oude Dokken’ waarvan wij hier op Gentblogt al meer dan uitgebreid verslag uitbrachten en waarover u hier nog veel zal lezen.
Laat ons beginnen met een pluim: de organisatie zat fantastisch in elkaar. Vóór de gespreksavond begon, tussen 19u en 20u, kregen we op de bovenverdieping de kans om wat presentaties en een maquette te bekijken. Om 20u werden de bewoners dan verdeeld over tafels voor telkens 5 gesprekspartners, ook al stonden er aan elke tafel 6 stoelen — de vrije stoel was voorbehouden voor één van de projectmedewerkers die even kon aanschuiven als iemand met een vraag zat.
In een eerste fase kregen de aanwezigen een bondige presentatie voorgeschoteld van Philipe Van Wesenbeeck van Dienst Stedenbouw en Ruimtelijke plannning. Die voorstelling bevatte voornamelijk een round-up van alles wat er tot nu toe op tafel lag en ligt: de geschiedenis, de woningnood, de voorstudies, het Milieu-effectenrapport, het Ruimtelijk Uitvoeringsplan. Af en toe werd de presentatie onderbroken voor ‘zoemsessies’ — dat zijn korte momenten waarbij de deelnemers even van ideeën kunnen wisselen en eventueel enkele concrete vragen of voorstellen kunnen noteren.
Changez! Na de pauze verdeelden de bewoners zich in nieuw samengestelde gespreksgroepen, dus aan andere tafels. Eén persoon aan elke tafel werd tot tafelverantwoordelijke gebombardeerd en bleef zitten om de vragen en opmerkingen te bundelen op de grote flips die op de tafel lagen. Deze keer geen ‘zoemsessies’ maar volwaardige dialoogmomenten waarbij telkens één vraag centraal stond, er werd 2 keer van tafels gewisseld. Het viel mij op dat ik bij elke wissel dichter bij de bar kwam te zitten, het was dorstig warm in de Buurtloods en een ‘dialoogcafé’ is nu eenmaal ook een beetje café. Buiten lag er een dik sneeuwtapijt en toen ik eerder die avond thuis vertrok had Martine Tanghe ongeveer gezegd dat de wereld even stilstond, dat het land verlamd op zijn gat lag, dat er 500km file op de wegen stond. Maar een overvolle zaal van enthousiaste buurtbewoners had daar geen boodschap aan, wie klaagt er trouwens nog over verkeersoverlast als er toch een Handelsdokbrrrrr*proest*.
Christeyns heeft de boter gegeten, al zouden de aanwezigen eerder gewild hebben dat ze zich daar bij Christeyns eens deftig verslikken in hun zeepsop. De Handelsdokbrug: ze moet er komen, zoveel is duidelijk. De slaagkansen van het project Oude Dokken worden namelijk gehypothekeerd door het uitblijven van die vermaledijde brug. Zolang de kleine stadsring, R40, geen ademruimte gegund wordt in het Noordoosten — om nog te zwijgen van de Dampoort — is het eigenlijk niet verantwoord om de enorme verkeersdruk nóg te verhogen met 1200 woningen en dus een veelvoud aan extra bewoners die zich uiteraard zullen verplaatsen om te werken of te winkelen.
Een puntje van kritiek, nummer 1.
Er waren geen allochtonen. Ik zou daar honderdduizend dingen over kunnen of willen zeggen, maar feit is dat ze er niet waren. En dat ze bijvoorbeeld ook niet op het Gentse 0110-concert waren en dat ze straks ook niet aanwezig zullen zijn op de Nieuwjaarsdrink op zondag 10 januari. En dat dat allemaal zó zeer jammer is.
Een puntje van kritiek, nummer 2.
Al zijn er weinig projecten waar ik zo positief en enthousiast over kan zijn als dit project, toch vond ik dat er onder de dakspanten van De Buurtloods een lichtgrijze waas van schijnparticipatie hing. Het groepje buurtbewoners dat zich samen met de politieke partij Groen! achter een alternatief heeft geschaard, zal het wellicht met mij eens zijn (ook al gaat mijn persoonlijke voorkeur nog eerder naar het origineel ontwerp van OMA dan naar het alternatief plan van Groen). Want in de loop van de avond werd het velen duidelijk dat de ruwe structuur van het RUP eigenlijk geen voorwerp van discussie meer uitmaakt, al doet het opzet van zo’n dialoogcafé het tegendeel vermoeden.
Toch weiger ik daar cynisch over te doen: de relevantie van zo’n gespreksavond mag geenszins onderschat worden. Ik heb die avond zeer weinig mensen ontmoet die dit initiatief geen goed idee vonden, integendeel. En zelfs al wordt niet elk voorstel even au sérieux genomen, alleen al de idee dat er geluisterd wordt naar de problemen van bewoners, is van grote (politieke) waarde, al was het maar om de verzuring tegen te gaan. De zaal zat trouwens vol met mensen die oprecht begaan waren met Gent en met de Gentenaren, ik kreeg het er warm van. Dus vroeg ik mij nog een pintje.
© 2009 GENTBLOGT VZW
Over participatie valt veel te vertellen (ik herinner me uit een of andere cursus de ladder van Arnstein).
De stad Gent doet voor dit project naar mijn gevoel toch een goede poging om te luisteren welke de aandachtspunten zijn voor de betrokken burgers, dit natuurlijk binnen de krijtlijnen die al -vrij duidelijk- uitgezet zijn door de ‘experts’. Zo werd dit project bijvoorbeeld al eerder doorgepraat met een klankbordgroep waar ook buurtbewoners inzitten.
Wat ik onthouden heb is dat rond elk van de subthema’s in dit rup (wonen, groen, …) nog dialoogcafés gehouden zullen worden.
btw : Philipe Van Wesenbeeck is geen agsober maar is directeur van de dienst Stedenbouw en Ruimtelijke plannning van de stad
Dank voor de correctie, Jan. ‘t Is aangepast
Overigens, ik vind zo’n klankbordgroep en dialoogcafés ook fantastisch. En ik besef zeer goed dat er – hoe je ‘t ook draait of keert – altijd misnoegden zullen zijn. (en ook dat de participanten niet altijd de grootste gemene deler zijn)
Als ik die eerste foto bekijk lijkt het erop volgens de maquette dat de R40 via het Handelsplein zou verdwijnen en er geen alternatieve weg in de plaats zou komen als ik dat goed zie?
Of toch niet echt een ideaal alternatief om via dezelfde route naar de Muide te rijden.
Bernadette, de Muide bereik je dan door op de Afrikalaan verder door te rijden naar de Vliegtuiglaan. De inwoners van de drukke Voormuide en Muidepoort zullen het alleen maar appreciëren.
Wat ik op deze maquette mis, is de ritmische hoogbouw van OMA.
De maquette dateert van 2006, als ik het goed onthouden heb. En die hoogbouw staat er weldegelijk, al is het inderdaad niet identiek aan het origineel van OMA, maar is vanuit vogelperspectief moeilijk waar te nemen natuurlijk. Die hoogbouw is trouwens in het voorontwerp RUP al behoorlijk afgezwakt t.o.v. deze maquette.
Misschien kunnen we AGSOB eens bewegen om hun maquette na 4 jaar eens aan te passen… zo is er iets visueels te zien en te beoordelen. Men kan de bevolking toch geen zand in de ogen strooien, of is dit het politieke spel.
Tentoonstelling 2007 ‘Gent morgen’
https://gentblogt.webs.com/Oude%20dokken%201-2-makette.JPG
Een mooi verslag over een aangename avond, Ivan. Opvallend vond ik vooral dat er aan het eind van de avond aan vele tafels een gelijkaardig geluid te horen viel. Hoewel er bij alle deelnemers enthousiasme leeft over het feit dat er aan de Oude Dokken een stadsvernieuwingsproject op stapel staat, stellen veel mensen zich blijkbaar gelijkaardige vragen bij het plan zoals het nu voorligt. Hopelijk zal de stad daar toch nog wat rekening mee houden.
Aan zowat elke tafel werd inderdaad geopperd dat het totaal onverantwoord zou zijn om aan het project te beginnen zonder dat er duidelijkheid is omtrent de Handelsdokbrug. Verder was er heel wat ontgoocheling te merken over het gebrek aan groen. De omliggende buurten zijn al niet rijkelijk bedeeld wat groen betreft, en blijkbaar hadden velen gehoopt op een groot stuk aaneengesloten groen als compensatie. Ten slotte zagen velen, net als jij, een waas van schijnparticipatie hangen.
Het leek ook mij erg bizar om een dialoogavond en inspraakmoment te starten met de opmerking dat er aan het voorstel niets fundamenteels meer veranderd kan worden. Ik hoop echt dat de avond meer was dan een manoeuvre om de indruk te wekken dat er inspraak is geweest. Gezien de eensluidende opmerkingen zou het op zijn minst opmerkelijk zijn als de stad er geen rekening mee hield.
Dit doet me terugkijken op de gesprekken tussen buurt en stad nav het nieuw gerechtshof: na veel en ernstig aandringen van de buurt is er toch een stuk park voorbehouden worden(waar nu nog enkele overlevende berken staan) Als ge luid genoeg hamert op uw eis voor groen, zal die er wel komen, maar dan riskeert ge als tegenzet hogere gebouwen.
Waarom zouden er nog meer of grotere gebouwen moeten komen dan nu al voorzien wordt? Het is toch niet de bedoeling om daar Manhattan in het klein te bouwen of om het globale gebrek aan betaalbare (sociale) woningen in Vlaanderen op dat kleine plekje Gent te gaan compenseren?
Hoewel het project op zich niet zo slecht is – Gent heeft inderdaad nood aan bijkomende en vooral betaalbare woonruimte -, is het grote probleem met het huidige project dat het vooral een op zich staand project is, in een tot op heden wat verloren liggende noord-oosthoek van de Gentse binnenstad.
De omliggende buurten worden eigenlijk niet echt betrokken en het is mij dus een raadsel waarom men een dergelijk project een “scharnier-projekt” noemt.
Zoals het nu voorligt, zou het wel eens een kopie kunnen worden van de blokken aan de Watersportbaan: niet mis op zich, maar totaal onbruikbaar voor de omliggende buurten of andere buurten van Gent. Wie in de zomer richting Watersportbaan gaat, gaat daar niet om op een bankje te gaan zitten tussen de grote blokken, maar rijdt door naar de Blaarmeersen of naar de sport accomodatie (of gaat vissen, lopen of wandelen).
De groene ruimtes tussen de blokken zijn – als ze al gebruikt worden – louter bestemd voor de inwoners van deze blokken.
Het zou meer dan jammer zijn als het stadsbestuur deze kans weer zou missen om in wat meer aaneensluitend groen te voorzien in dit projekt, zodat daar in de zomer veel mensen – ook en misschien vooral uit de omliggende wijken – komen recreëren aan de waterkant.
Anders vrees ik dat het vooral het “eilandgevoel” zal zijn dat zal overheersen (de wijk zal liggen tussen enerzijds breed water en anderzijds brede autobanen).
Tenslotte, er kan veel gediscussieerd worden of Gent al dan niet voldoende (bruikbare) groene ruimte: al naar gelang van de studie of de oppervlakte die in aanmerking wordt genomen kan men zowel het ene als het andere gaan bewijzen.
Maar als men de gebieden onmiddellijk rond het projekt neemt, dan kan de conclusie moeilijk anders zijn dat vooral inwoners van de (voor)-Muide; het Tolhuisgebied; het gebied aan de Dampoort kant Dendermondse Steenweg en Dampoort kant halve maanstraat toch niet overmatig bedeeld zijn met bruikbaar groen.
Tenslotte zal het stadsbestuur, dat blijkbaar in snelheid genomen is, toch iets moeten doen met de gewijzigde situatie: christeyns heeft blijkbaar een vergunning om zijn fabriek (een SEVESO-II bedrijf; ik weet niet wat dat is, maar erg geruststellend naar veiligheid klinkt dat niet onmiddellijk) uit te breiden.
Is het dan nog verantwoord om daar onmiddellijk naast zeer veel bewoning te voorzien? (Over de Handelsdokbrug – stilaan op weg om een stadsmythe te worden – heb ik het dan nog niet).
Aaneengesloten groen kan dan al bv. een bufferzone vormen naar de rest van de te bouwen appartementen.
Wordt ongetwijfeld vervolg.
Mooi dat je alles eens wil samenbrengen in een reactie. Maar je vergeet een plaats, en dat is de leefgemeenschap op de hoek van het Stapelplein en Dok-Noord. Als je er de maquette bijneemt, van het begin van dit artikel, zul je merken dat deze hoek ingebouwd wordt door drie gebouwen. Dit begint wel te gelijken op een muur. Op deze hoek staat wel een appartementsgebouw van 25 gezinnen die op een muur van steen of glas zullen moeten kijken voor de rest van hun bestaan.
Wij, de gemeenschap, denkt aan een gettovorming die men daar probeerd te realiseren.
Ik had niet echt de pretentie om alles in 1 reactie samen te brengen. Was ik maar zo slim.
Als je de huidige plannen bekijkt, dan zullen er vanaf de dampoort, te vertrekken kant dok zuid, vele appartementen bijkomen, hetgeen betekent dat al wie daar woont zijn zicht op het water grotendeels zal verliezen.
Maar dit geldt ook voor de bewoners aan de overkant van het water (scandinavie appartementen), hoewel die misschien al te ver van het water liggen.
Er komt heel veel bebouwing aan het smalste stuk water (dicht tegen de zwaaikom aan de dampoort), en dit aan beide zijden.
Daarom is het belangrijk dat heel de (nieuwe en oude)wijk ook nog “leefbaar” wordt en blijft. Daarom is het belangrijk dat er naast de nodige gemeenschapsvoorzieningen, ook de nodige “compensaties” komen in de zin van voldoende bruikbaar groen voor alle huidige en toekomstige buurtbewoners.
Niet om “het platteland (= wat is dat trouwens in een verstedelijkt gebied zoals Vlaanderen?)in de stad te brengen”, maar juist om de stadsvlucht te (blijven) tegengaan. Privé-groen is er om te beginnen te weinig in de stad, maar – veel belangrijker – is veel minder wenselijk dan voldoende grote stukken publiek groen.
Het is hier trouwens dat – zeker in de lente en zomermaanden – het meest (buiten) geleefd wordt.
(En voor wie er nog niet zou van gehoord hebben: in ‘t Stad (Antwerpen) heeft een enkele jaren oud Park (Spoor Noord) onlangs een prijs gekregen).
Maar dit vergt blijkbaar nog een “klik” in de hoofden van de politieke beleidsverantwoordelijken.
ER is wellicht een smak geld betaald voor het laten opstellen van de plannen door OMA en bijgevolg – zo heb ik de indruk althans – moeten die uitgevoerd. Punt.
Nochtans lijken er mij op het eerste gezicht wel compromissen mogelijk, vertrekkende van het huidige ontwerp.
En zelfs al zullen sommige wijkbewoners inderdaad moeten aankijken tegen hoge gebouwen: als ze én esthetisch verantwoord zijn én als er voldoende publieke voorzieningen en voldoende publiek bruikbaar groen is (aan de overkant van het water) én als de verkeersleefbaarheid verbetert (de dampoort is op dit ogenblik al lang niet meer “te doen”), dan ontstaat er misschien wel een evenwichtig plan en – hopelijk – een totaal nieuwe en plezante buurt, waar ook de omliggende buurtbewoners graag naar toe zullen gaan.
Ik leef op hoop.
Ja, en daar wordt ik zo moe van, “Het moet esthetisch verantwoord zijn”… neen, het moet “functioneel zijn”.
En als je verder dan 150 meter moet kijken om iets van je buur te zien, dan ben je een voieur… en dat is strafbaar. Laat het bekijken door de buurtbewoners zelf.
Ik hoop ook verder…
Nieuws van het Oude Dokkenfront :
Binnenkort 2 dialoogcafés over groen en mobiliteit binnen het project
en gisteren het symbolisch startschot voor het project met een onderwater eerste steenlegging voor de fietsers- en voetgangersbrug over het Handelsdok.
klopt